Vlada Srbije je donela novi pravilnik kojim se utvrđuju usklađeni iznosi mesečnih prihoda domaćinstava koji omogućavaju sticanje statusa energetskog ugroženog kupca. Ovaj status donosi pravo na olakšice u plaćanju računa za struju i gas.
Prema pravilniku, domaćinstva sa jednim članom koja imaju prihod do 24.211 dinara mogu ostvariti ovaj status. Za domaćinstva sa dva člana, granica je postavljena na 38.373 dinara, dok domaćinstva sa tri člana ne smeju imati prihod veći od 52.535 dinara.
Maksimalni mesečni prihodi za četiri člana iznose 66.697 dinara, a za pet članova 80.859 dinara. Za domaćinstva sa šest članova, prihod ne sme preći 95.021 dinar, dok se za svaku dodatnu osobu iznos povećava za 14.162 dinara.
Novi pravilnik stupa na snagu 1. oktobra 2024. godine i zamenjuje prethodni pravilnik iz aprila. Ova promena prati kretanje indeksa potrošačkih cena i ima za cilj prilagođavanje kriterijuma trenutnoj ekonomskoj situaciji, omogućavajući većem broju građana da dobiju neophodne energetske olakšice.
Energetski ugroženi kupac električne energije ili prirodnog gasa je kupac iz kategorije domaćinstvo (samačko ili višečlano), koje živi u jednoj stambenoj jedinici sa jednim mernim mestom na kome se meri potrošnja električne energije ili prirodnog gasa, koje troši maksimalnu količinu električne energije ili prirodnog gasa u skladu sa odredbama ove uredbe, pod uslovima propisanim zakonom kojim se uređuje energetika.
Status energetski ugroženog kupca može se steći zbog zdravstvenog stanja člana domaćinstva.
Domaćinstvom u smislu ove uredbe smatra se lice koje živi samo i nije član drugog domaćinstva, kao i domaćinstvo sastavljeno od više lica, članova porodičnog domaćinstva, koja žive u jednoj stambenoj jedinici i zajednički troše svoje prihode za podmirivanje osnovnih životnih potreba.
Granica za jednočlano domaćinstvo je 40 kvadrata, za dvočlano do 58, za tročlano do 66, za četvoročlano do 74, za petočlano do 87 i za ono koje broji šest ili više članova do 96 kvadrata.
Seosko domaćinstvo može imati u svojini jednu stambenu jedinicu i stiče status energetski ugroženog kupca bez obzira na površinu te stambene jedinice.
Domaćinstvo čiji su članovi ostvarili pravo na novčanu socijalnu pomoć, uvećanu novčanu socijalnu pomoć, dečji dodatak ili uvećani dodatak za pomoć i negu drugog lica stiče status energetski ugroženog kupca po osnovu akta nadležnog organa o stečenom pravu.
Nadležni organ po službenoj dužnosti dostavlja organu jedinice lokalne samouprave nadležnom za poslove socijalne zaštite podatke iz službenih evidencija o licu koje je ostvarilo pravo, i to: jedinstveni matični broj građana, odnosno evidencijski broj stranca, ime i prezime, adresu prebivališta, odnosno boravišta lica, broj članova domaćinstva, kao i pravo koje je lice ostvarilo i rok važenja akta o sticanju tog prava.
Za nepoštovanje zakona predviđene su i novčane kazne.
Od 80.000 do 150.000 dinara platiće kaznu za prekršaj odgovorno lice u organu jedinice lokalne samouprave ako rešenje o sticanju statusa energetski ugroženog kupca izda suprotno odredbama pravilnika. Takođe, i ukoliko pravila prekrši imalac statusa energetski ugroženog kupca, može dobiti novčanu kaznu od 5.000 do 10.000 dinara.