Međunarodni istraživački tim je demonstrirao metod za identifikaciju ćelija u imunološkom sistemu koje mogu da prepoznaju ćelije raka i da se bore protiv njih u uzorcima od 9 od 10 pacijenata pogođenih retkim, ali agresivnim oblikom raka kože, karcinomom Merkelovih ćelija.
Rezultati istraživanja objavljeni su u Journal of Clinical Investigation i mogu na kraju otvoriti nove oblike imunoterapije u lečenju ljudi sa karcinomom Merkelovih ćelija.
Istraživački projekat je vodio međunarodni tim istraživača sa univerziteta i bolnica u SAD, Nemačkoj, Danskoj, a predvodila ga je profesorka Sine Reker Hadrup sa DTU.
Istraživači su identifikovali elemente polioma virusa Merkelove ćelije, poznate kao epitopi, koje mogu prepoznati T ćelije imunog sistema. Poliomavirus Merkelovih ćelija je direktno umešan u razvoj karcinoma Merkel ćelija.
Normalno, imuni sistem je u stanju da prepozna i pobedi ove epitope, ali posebno kod starijih i imunokompromitovanih pacijenata, ovaj odgovor je poremećen. U ispitivanjima, istraživači su pokazali da sposobnost pacijenata da podignu imuni odgovor na ove elemente određuje koliko je imunoterapija efikasna u lečenju raka kože.
Nadovezujući se na prethodna ispitivanja lečenja, istraživači sada rade na daljem jačanju imunološkog odgovora kod pacijenata sa karcinomom Merkelovih ćelija, i pokazali su da su u stanju da generišu veliki broj željenih T ćelija – čak i kod pacijenata koji ih inače nemaju.
U ispitivanjima, istraživači su koristili poznati princip lečenja blokiranja kanala u imunološkom sistemu, poznat kao blokada imunološke kontrolne tačke. Princip lečenja je dobio Nobelovu nagradu za medicinu 2018. i sada je široko korišćena strategija lečenja mnogih karcinoma. Tretman uključuje blokiranje takozvanog PD1 receptora — strukture koja normalno usporava T ćelije imunog sistema nakon infekcije u telu.
U laboratorijskim eksperimentima, istraživači uzimaju T ćelije od pacijenata i mešaju ih sa nanostrukturom koju su dizajnirali da stimuliše T ćelije imunog sistema protiv samih elemenata polioma virusa Merkel ćelija koji su uključeni u formiranje raka. Na ovaj način, istraživači mogu stvoriti veliki broj T ćelija koje su sposobne da ubijaju ćelije raka. Metoda je zasnovana na DTU patentiranoj tehnologiji — strategiji proširenja za T ćelije — koju je razvio Sine Reker Hadrup.
„U ispitivanju smo pokazali da je strategija ekspanzije imunih ćelija koje mogu da se bore protiv raka Merkelovih ćelija relevantna za ljude sa ovom vrstom raka. Dizajnirali smo neke molekularne strukture koje sadrže niz različitih molekula koji mogu da aktiviraju reakciju u imuni sistem koji može da pobedi ćelije raka“, kaže Sine Reker Hadrup.
Sine Reker Hadrup veruje da je sledeći korak u istraživanju sprovođenje veće studije, a zatim korišćenje rezultata u probnom lečenju pacijenata. Dugoročno, rezultati istraživanja otvaraju mogućnost razvoja lečenja u novu vrstu imunoterapije za pacijente sa karcinomom Merkelovih ćelija.
Karcinom Merkelovih ćelija je redak i agresivan tip raka kože uzrokovan poliomavirusom Merkelovih ćelija i/ili UV zračenjem. Takođe je poznat kao karcinom Merkelovih ćelija i leči se operacijom, zračenjem, imunoterapijom ili hemoterapijom.
Karcinom Merkelovih ćelija se uglavnom nalazi u predelu glave i vrata i na rukama i nogama, gde koža dobija najviše sunca.
Obično se pojavljuje kao čvrsta crvenkasto/ljubičasta kvrga na koži koja nije nežna, ali brzo raste. Da bi se postavila dijagnoza, uzima se uzorak tkiva. Bolest obično pogađa ljude starije od 70 godina – a žene su pogođene nešto češće od muškaraca.
U otprilike trećini, bolest se proširila do trenutka postavljanja dijagnoze. Ova vrsta raka je veoma retka. U Danskoj godišnje oboli oko 26 ljudi, a broj se povećao poslednjih godina.
