Seks ima mnoge korisne fizičke i psihološke efekte, uključujući smanjenje visokog krvnog pritiska, poboljšanje imunološkog sistema i bolje spavanje.
Fizički čin seksa i orgazma oslobađa hormon oksitocin, takozvani hormon ljubavi, koji je važan u izgradnji poverenja i povezanosti među ljudima.
Ali postoji mračna strana: ljudi ponekad umiru tokom ili ubrzo nakon seksa. Incidencija je, srećom, izuzetno niska i čini 0,6 posto svih slučajeva iznenadne smrti.
Postoji mnogo razloga zašto se to dešava ljudima. U većini slučajeva, to je uzrokovano fizičkim naprezanjem seksualne aktivnosti ili lekovima koji se izdaju na recept (lekovi za lečenje erektilne disfunkcije, na primer), ili ilegalnim drogama, kao što je kokain – ili oboje.
Rizik od bilo kakve iznenadne srčane smrti je veći kako ljudi stare. Forenzička obdukcija iz Nemačke o 32.000 iznenadnih smrti u periodu od 33 godine pokazala je da se 0,2 odsto slučajeva dogodilo tokom seksualne aktivnosti.
Iznenadna smrt se javljala uglavnom kod muškaraca (prosečne starosti 59 godina), a najčešći uzrok je bio srčani udar, poznat i kao infarkt miokarda. Studije iznenadne srčane smrti i seksualne aktivnosti iz SAD, Francuske i Južne Koreje pokazuju slične nalaze.
Nedavno su, međutim, istraživači sa St George’s, Univerziteta u Londonu, otkrili da ovaj fenomen nije ograničen samo na muškarce srednjih godina.
Studija, koja je objavljena u JAMA Cardiologi, istraživala je iznenadnu srčanu smrt u 6.847 slučajeva upućenih u centar za srčanu patologiju u Svetom Đorđu između januara 1994. i avgusta 2020.
Od toga, 17 (0,2 procenta) se dogodilo tokom ili u toku jednog sata seksualne aktivnosti. Prosečna (srednja) starost smrti bila je 38 godina, a 35 odsto slučajeva se dogodilo kod žena, što je više nego u prethodnim studijama.
Ove smrti obično nisu uzrokovane srčanim udarima, kao što se vidi kod starijih muškaraca. U polovini slučajeva (53 procenta) utvrđeno je da je srce strukturno normalno, a uzrok smrti je bio iznenadni abnormalni srčani ritam nazvan sindrom iznenadne aritmičke smrti ili SADS.
Disekcija aorte bila je drugi najveći uzrok (12 procenata). Ovo je mesto gde se slojevi u zidu velike arterije iz srca koje snabdeva krvlju oko tela cepaju i krv teče između slojeva izazivajući izbočenje i pucanje.
Preostali slučajevi nastali su zbog strukturnih anomalija kao što je kardiomiopatija (bolest srčanog mišića koja otežava srcu da pumpa krv do ostatka tela) ili retke grupe genetskih stanja poznatih kao kanalopatije.
Ovo je mesto gde jonski kanali koji puštaju natrijum i kalijum da ulaze i izlaze iz ćelija u srčanom mišiću ne funkcionišu kako treba. Promena natrijuma i kalijuma u ćelijama može promeniti električnu struju kroz srčani mišić i promeniti način njegovog otkucaja.
Izmenjeni srčani ritam može izazvati nedostatak kiseonika (ishemiju miokarda) i može dovesti do iznenadnog zastoja srca gde srce prestaje da kuca.
Ova nova studija sugeriše da je iznenadna srčana smrt kod ljudi mlađih od 50 godina uglavnom posledica sindroma iznenadne aritmičke smrti ili kardiomiopatija.
Mlađe odrasle osobe kojima je dijagnostikovana ova stanja trebalo bi da zatraže savet od svog kardiologa o riziku povezanom sa seksualnom aktivnošću.
Međutim, niska incidencija smrti u ovim studijama sugeriše da je rizik veoma nizak – čak i kod ljudi sa postojećim srčanim oboljenjima.
