Vođen promenom nivoa estrogena, tranzicija menopauze ima veliki uticaj na fiziologiju tokom starenja. Estrogeni receptori naseljavaju brojne regione mozga što objašnjava zašto je metabolizam cerebralne glukoze pogođen tokom perimenopauze.
Nova studija je istraživala povezanost između faze menopauze i cerebralne hemodinamike tokom tipičnog starenja. Rezultati studije predstavljeni tokom 2023. Godišnjeg sastanka Društva za menopauzu u Filadelfiji od 27. do 30. septembra, deo su prezentacije pod nazivom „Uticaj stadijuma menopauze na cerebralnu hemodinamiku tokom tipičnog starenja“.
Pretpostavlja se da promene u cerebralnoj fiziologiji tokom starenja mogu prethoditi pojavi strukturnih biomarkera neurodegeneracije. Karakterizacija ovakvih promena vezanih za uzrast je ključna za poboljšanje našeg razumevanja tipičnog starenja nasuprot atipičnog. Međutim, malo se zna o odnosu između tranzicije menopauze i promena u cerebralnoj fiziologiji povezanih sa uzrastom.
U ovoj novoj studiji koja je upoređivala razlike u srednjem cerebralnom protoku krvi (brzina perfuzije krvi u moždano tkivo) i arterijskom tranzitnom vremenu (vreme potrebno da krv koja je magnetno obeležena na nivou vrata putuje do moždanog tkiva) između žena u svakom stadijumu menopauze i muškarcima odgovarajućeg uzrasta, istraživači su istraživali ulogu faze menopauze u tome kako mozak stari.
Studija preseka obuhvatila je 131 ženu i 125 muškaraca starosti od 40 do 60 godina. Široko rasprostranjene značajne razlike u srednjem cerebralnom protoku krvi i vremenu prolaza kroz arteriju potvrđene su između žena u svakoj fazi menopauze i muškaraca istog uzrasta. Uočene su i različite prostorne distribucije.
Za razliku od prethodnih radova koji sugerišu da stadijum menopauze ima dubok uticaj na cerebralnu hemodinamiku, nisu primećene statistički značajne razlike između faza menopauze. Ipak, muškarci i žene su pokazali razlike u srednjem cerebralnom protoku krvi i vremenu prolaza kroz arteriju.
U poređenju sa muškarcima, žene u premenopauzalnoj fazi pokazale su značajne razlike u srednjem temporalnom korteksu za vreme arterijskog tranzita i inferiornom parijetalnom korteksu za cerebralni protok krvi.
Kada se uporede muškarci i žene u perimenopauzi, identifikovane su značajne razlike unutar gornjeg parijetalnog i frontalnog korteksa i za vreme arterijskog tranzita i za cerebralni protok krvi. I, značajne razlike između muškaraca i žena u postmenopauzi pronađene su u prefrontalnom i inferiornom parijetalnom korteksu. Ove polne razlike su stoga bile očiglednije od bilo kog efekta faze menopauze.
Na osnovu rezultata, istraživači su pretpostavili da fiziološki neuroprotektivni mehanizmi mogu postojati tokom tranzicije menopauze kod tipično starijih osoba. Validacija ovih nalaza zahteva dodatnu analizu koja će, između ostalog, istražiti uticaj načina života, istorije bolesti i kardiometabolički rizik.
„Nadamo se da naši nalazi naglašavaju važnost razumevanja veze između ove značajne životne tranzicije i cerebralne fiziologije“, kaže dr Nikou Luiz Damestani, vodeći autor sa Odeljenja za radiologiju Opšte bolnice Masačusets u Bostonu.
„Uticaj stadijuma menopauze na promene u mozgu u vezi sa uzrastom je definitivno od interesa za one koji su uključeni u zdravlje žena srednjih godina“, kaže dr Stefani Faubion, medicinski direktor za The Menopause Societi. „Radujemo se dodatnoj analizi koja će istražiti uticaj načina života, istorije bolesti i kardiometaboličkog rizika.“
