Kina je u petak lansirala lunarnu sondu kako bi sletela na drugu stranu Meseca i vratila se sa uzorcima koji bi mogli da pruže uvid u razlike između manje istraženog regiona i poznatije bliže strane.
To je najnoviji napredak u kineskom sve sofisticiranijem programu istraživanja svemira, koji se sada takmiči sa SAD, i dalje liderom u svemiru.
Oslobođen izlaganja Zemlji i drugih smetnji, donekle misteriozna strana Meseca idealna je za radio astronomiju i druge naučne radove. Pošto dalja strana nikada nije okrenuta prema Zemlji, potreban je relejni satelit za održavanje komunikacije.
Kina takođe ima tročlanu posadu na sopstvenoj svemirskoj stanici u orbiti i ima za cilj da postavi astronaute na Mesec do 2030. Planirane su tri kineske misije lunarne sonde u naredne četiri godine.
Raketa koja nosi lunarnu sondu Chang’e-6 – nazvanu po kineskoj mitskoj boginji meseca – poletela je u petak u 17:27. kako je planirano iz lansirnog centra Venčang na ostrvskoj provinciji Hainan.
Ogroman broj ljudi okupio se na plažama Hajnana da bi pogledao lansiranje, koje dolazi usred kineskog petodnevnog prvomajskog praznika.
Nakon što orbitira oko Meseca da smanji brzinu, lender će se odvojiti od letelice i početi da sakuplja uzorke skoro čim se spusti. Zatim će se ponovo povezati sa povratnikom za put nazad na Zemlju. Cela misija će trajati 53 dana.
Kina je 2020. godine vratila uzorke sa najbliže strane Meseca, prvi put kada je to neko uradio od američkog programa Apolo koji je okončan 1970-ih. Analiza uzoraka otkrila je da sadrže vodu u sitnim perlicama ugrađenim u lunarnu prljavštinu.
Takođe prošle nedelje, tri kineska astronauta vratila su se kući sa šestomesečne misije na orbitalnoj svemirskoj stanici u zemlji nakon dolaska zamenske posade.
Kina je izgradila sopstvenu svemirsku stanicu nakon što je bila isključena iz Međunarodne svemirske stanice, uglavnom zbog zabrinutosti SAD zbog potpune kontrole kineske vojske nad svemirskim programom usred zaoštravanja konkurencije u tehnologiji između dva geopolitička rivala. Američki zakon zabranjuje skoro svaku saradnju između američkih i kineskih svemirskih programa bez eksplicitnog odobrenja Kongresa.
Kineski ambiciozni svemirski program ima za cilj da postavi astronaute na Mesec do 2030. godine, kao i da vrati uzorke sa Marsa otprilike iste godine i pokrene tri misije lunarne sonde u naredne četiri godine. Sledeći je raspored za 2027. godinu.
Dugoročni planovi zahtevaju stalnu bazu sa posadom na površini Meseca, iako izgleda da oni ostaju u idejnoj fazi.
Kina je izvela svoju prvu svemirsku misiju sa posadom 2003. godine, postavši treća zemlja posle bivšeg Sovjetskog Saveza i SAD koja je poslala osobu u svemir koristeći sopstvene resurse.
Tiangong sa tri modula, mnogo manji od ISS-a, lansiran je 2021. i završen 18 meseci kasnije. Može da primi do šest astronauta istovremeno i uglavnom je posvećen naučnim istraživanjima. Posada će takođe instalirati opremu za zaštitu od svemirskog otpada, izvoditi eksperimente sa korisnim opterećenjem i prenositi časove nauke studentima na Zemlji.
Kina je takođe rekla da na kraju planira da stranim astronautima i svemirskim turistima ponudi pristup svojoj svemirskoj stanici. Pošto se ISS bliži kraju svog korisnog veka, Kina bi na kraju mogla biti jedina zemlja ili korporacija koja održava stanicu sa posadom u orbiti.
Veruje se da američki svemirski program još uvek ima značajnu prednost u odnosu na kineski zbog svoje potrošnje, lanaca snabdevanja i mogućnosti.
SAD imaju za cilj da vrate posadu na površinu Meseca do kraja 2025. godine u sklopu obnovljene posvećenosti misijama sa posadom, uz pomoć igrača iz privatnog sektora kao što su SpaceKs i Blue Origin. Planiraju da slete na južni pol Meseca gde se veruje da su krateri koji su u stalnoj senci prepuni smrznute vode.
