Naučnici su postigli značajan napredak u istraživanju najagresivnijeg oblika raka jajnika, visokostepenog seroznog karcinoma jajnika (HGSOC), identifikujući specifične ćelije u jajovodima miševa koje su sklone ovom raku. Ovo otkriće moglo bi u budućnosti da omogući ranu detekciju i bolje lečenje HGSOC-a kod ljudi, što bi spasilo brojne živote.
Prethodne studije su već pokazale da mnogi karcinomi jajnika kod ljudi zapravo potiču iz jajovoda, a ne iz jajnika, ali tačan tip ćelija unutar jajovoda koji vodi ka nastanku raka nije bio poznat. U najnovijoj studiji, tim naučnika predvođen patologom Aleksandrom Nikitinom sa Univerziteta Kornel identifikovao je ćelije koje prolaze kroz specifičnu fazu razvoja, nazvanu preciliarna faza, kao ključne za nastanak HGSOC-a kod miševa. Preciliarne ćelije prelazna su forma koja nastaje pre nego što ćelije razviju cilije — kratke, dlačice-slične strukture koje pomažu u transportu jajnih ćelija kroz jajovode.
Uloga mutacija u razvoju raka
Naučnici su otkrili da dve specifične genetske mutacije povezane sa HGSOC-om uzrokuju promene u preciliarnim ćelijama, što pokreće razvoj karcinoma kod miševa. Ovo istraživanje naglašava povezanost između regulacije formiranja cilija i karcinoma jajnika, kao i ulogu problema sa ciliogenezom, koja je takođe povezana s karcinomom pankreasa.
Šta ovo znači za budućnost?
Ako dalja istraživanja potvrde da su ove specifične ćelije odgovorne za HGSOC i kod ljudi, biće moguće razviti rane dijagnostičke metode koje ciljaju upravo njih, što bi značajno poboljšalo prognozu pacijenata sa HGSOC-om. Na kraju, identifikovani mehanizmi u ćelijama koje potencijalno pokreću bolest mogu poslužiti kao osnov za razvoj novih terapijskih pristupa.
Ova studija predstavlja značajan korak ka boljem razumevanju biologije raka jajnika i pruža osnovu za istraživanja koja bi mogla doneti nove terapijske i dijagnostičke metode za pacijente širom sveta.