U borbi protiv klimatskih promena, prirodni rezervoari ugljenika postaju sve važniji. Dok su šume i travnjaci dugo smatrani glavnim zemaljskim ponorima ugljenika, naučnici sada sve više prepoznaju značaj obalnih ekosistema, posebno slanih močvara. Novo istraživanje Univerziteta u Masačusetsu Amherst donosi precizniju kvantifikaciju hvatanja ugljenika u severoistočnim slanim močvarama, potvrđujući njihov ključni doprinos u sekvestraciji ugljenika.
Studija je otkrila da slane močvare skladište količinu ugljenika ekvivalentnu emisijama deset miliona automobila u svom gornjem metru tla. Dodatno, one svake godine zadržavaju ugljenik u vrednosti emisija još 15.000 automobila. Ovaj proces se odvija kontinuirano, jer se novi slojevi sedimenta talože kroz prirodne plimne procese, omogućavajući močvarama da nastave sa skladištenjem ugljenika bez zasićenja.
„Plimne močvare su izuzetno efikasni ponori ugljenika,“ ističe Venkiu Teng, vodeći autor studije. „Za razliku od šuma, koje imaju ograničen kapacitet skladištenja, močvare ne prestaju da talože ugljenik.“
Pored toga, kako nivo mora raste usled klimatskih promena, močvare se prilagođavaju vertikalnim rastom, dodatno povećavajući svoj kapacitet za sekvestraciju ugljenika.
Prethodno su naučnici nailazili na poteškoće u kvantifikaciji ugljenika u močvarama, zbog njihove ekološke varijabilnosti i različitih stopa skladištenja. Novi metod istraživačkog tima koristi satelitske podatke u kombinaciji sa terenskim uzorcima sedimenta.
Sateliti ne mogu direktno meriti sadržaj ugljenika u sedimentu, ali mogu analizirati dubinu vode i vegetaciju, što su ključni pokazatelji kapaciteta močvare za skladištenje ugljenika. Naučnici su koristili normalizovani diferencijalni vodeni indeks (NDVI) kako bi mapirali razlike u močvarnim ekosistemima, zatim su te podatke uporedili sa 410 uzoraka tla prikupljenih na 19 lokacija širom severoistočnih SAD.
„Kombinacija satelitskih snimaka i terenskih podataka omogućila nam je da precizno izračunamo koliko ugljenika močvare skladište,“ objašnjava koautor studije, Brian Iellen. „Najefikasniji trenutak za satelitsko merenje je tokom visokih plima.“
Iako su slane močvare izuzetno efikasne u sekvestraciji ugljenika, one su takođe podložne degradaciji. Ako se njihov prirodni proces naruši usled ljudskih aktivnosti ili klimatskih promena, mogu postati izvor emisija gasova sa efektom staklene bašte, čime bi dodatno pogoršale globalno zagrevanje.
„Moramo zaštititi ove ekosisteme,“ upozorava Iellen. „Oni ne mogu sami rešiti problem emisija, ali igraju ključnu ulogu u postizanju ugljenične neutralnosti.“
Ovo istraživanje potvrđuje da su slane močvare jedan od najpouzdanijih prirodnih mehanizama za sekvestraciju ugljenika. Njihova sposobnost kontinuiranog taloženja ugljenika, čak i u uslovima klimatskih promena, čini ih ključnim saveznikom u borbi protiv globalnog zagrevanja. Međutim, očuvanje ovih ekosistema ostaje od suštinske važnosti kako bi nastavile da služe kao stabilni i dugoročni rezervoari ugljenika.
