Kolumbijska vlada je u petak predstavila planove za dubokovodnu ekspediciju radi istraživanja potonule galije San Hoze, čije se bogatstvo procenjuje na više milijardi dolara. Ova akcija predstavlja prvu fazu naučnog istraživanja dubokih voda s ciljem prikupljanja informacija kako bi se utvrdilo koji delovi olupine su pogodni za izvlačenje. Olupina se nalazi na dubini od 600 metara u moru, a tačna lokacija je državna tajna.
Kolumbijska vlada planira da ove godine uloži oko 4,5 miliona dolara u arheološko istraživanje galije San Hoze, koja je potonula 1708. godine nakon sukoba s engleskom eskadrom. Za prvu fazu istraživanja, vlada nema nameru da se udruži s privatnim kompanijama.
Ekspedicija će početi na proleće, a uključuje potapanje robotske opreme koja će biti povezana s mornaričkim brodom. Ova robotska oprema, koju je Kolumbija nabavila 2021. godine, ima kapacitet da se spusti do 1.500 metara dubine i koristi kamere za snimanje olupine.
Cilj operacije je otkriti kakav je bio život za 600 ljudi na brodu kada je potonuo, proučiti teret i svakodnevni život iz kolonijalnog doba. Kolumbijska vlada ističe da je vreme da se zahtevaju elementi nasleđa i da je vrednost olupine nasledna, a ne samo novčana.
Olupina galije San Hoze bila je predmet pravne bitke između SAD-a, Kolumbije i Španije oko prava na potopljeno blago. Kolumbijska vlada je saopštila da je zvanično započela arbitražni spor sa Sea Search Armadom, grupom američkih investitora, za ekonomska prava nad galijom San Hoze. Sea Search Armada tvrdi da su otkrili olupinu 1982. godine i traži 10 milijardi dolara odštete. Smatra se da se na brodu nalazi velika količina zlatnih i srebrnih novčića, smaragda i drugog dragocenog tereta iz kolonija pod kontrolom Španije.