Poznato je da visok krvni pritisak povećava šanse osobe da dobije moždani udar. Međutim, studija koju je vodila Mičigenska medicina sužava se na kumulativne efekte godina visokog sistolnog krvnog pritiska – najveći broj u očitavanju krvnog pritiska i koliko jako srce pumpa krv u arterije – otkrivajući da je više prosečno očitavanje tokom odraslog doba povezano sa većim rizikom za dva najčešća tipa moždanog udara.
Studija, objavljena u JAMA Netvork Open, analizirala je prosečan sistolni krvni pritisak godinama pre prvog moždanog udara za više od 40.000 ljudi koji su imali 18 godina ili više, a nisu imali istoriju moždanog udara.
Istraživači su pokrili tri vrste moždanog udara: ishemijski, ugrušak koji prekida dotok krvi u mozak i uzrok preko 85% svih moždanih udara; intracerebralno krvarenje, krvarenje u mozgu; i subarahnoidno krvarenje, krvarenje između mozga i tkiva koja ga pokrivaju.
Otkrili su da je srednji sistolni krvni pritisak koji je 10 mm Hg viši od proseka povezan sa 20% većim rizikom od ukupnog moždanog i ishemijskog moždanog udara, kao i sa 31% većim rizikom od intracerebralnog krvarenja.
„Naši rezultati sugerišu da su rana dijagnoza i kontinuirana kontrola visokog krvnog pritiska tokom životnog veka od ključne važnosti za prevenciju moždanog udara, ishemijskog moždanog udara i intracerebralnog krvarenja, posebno kod crnih i hispanoameričkih pacijenata koji imaju veću verovatnoću da imaju nekontrolisanu hipertenziju nego belci“, rekao je stariji autorka Deborah A. Levine, M.D., M.P.H., profesor interne medicine i neurologije na Medicinskom fakultetu Univerziteta u Mičigenu.
Crnci su imali 20% veći rizik od ishemijskog moždanog udara i 67% veći rizik od intracerebralnog krvarenja nego belci.
Hispanoamerikanci su imali 281% veći rizik od subarahnoidalnog krvarenja, ali ne i bilo kog drugog tipa moždanog udara, u poređenju sa pacijentima bele rase.
Dok su crni i latinoamerikanci imali veći rizik od moždanog udara, istraživači su pronašli malo dokaza koji bi sugerisali da su rasa i etnička pripadnost uticali na povezanost između kumulativnog sistolnog krvnog pritiska i tipa moždanog udara koji je pogodio bilo kog pacijenta.
„Ispitivanje rasnih nejednakosti unapređuje naše razumevanje društvenih, ekonomskih i političkih struktura koje utiču na zdravstveno ponašanje i rizik od moždanog udara među rasnim i etničkim manjinskim grupama“, rekao je Kimson E. Johnson, Ph.D., M.A., M.S.V., prvi autor i postdoktor istraživač na Univerzitetu u Mičigenu.
Dok je sistolni krvni pritisak promenljiva meta za prevenciju moždanog udara i drugih kardiovaskularnih bolesti, nacionalna studija sprovedena 2020. godine otkrila je da se kontrola krvnog pritiska u Sjedinjenim Državama pogoršala od 2013. do 2018. godine, posebno kod odraslih crnaca i latinoamerikanaca.
Samokontrola krvnog pritiska poboljšava dijagnozu i kontrolu krvnog pritiska i tačna je i isplativa, ali ostaje nedovoljno korišćena alatka, kaže Levin.
„Dve glavne prepreke samokontroli krvnog pritiska su nedostatak edukacije pacijenata i osiguranje koje ne pokriva kućne monitore krvnog pritiska, koji koštaju 50 dolara ili više“, rekla je ona.
„Zdravstveni sistemi i pružaoci usluga moraju da edukuju i podstiču svoje pacijente da vrše kućno praćenje krvnog pritiska, a osiguravači moraju da plate kućne aparate za merenje krvnog pritiska kako bi optimizovali krvni pritisak ljudi i smanjili njihove šanse da dobiju moždani udar.“
