Istraživačka grupa za psihijatriju i mentalno zdravlje na nemačkom istraživačkom institutu Trias i Pujol (IGTP), zajedno sa grupom ETEP (Studija i lečenje psihotičnih epizoda) u bolnici del Mar, objavila je studiju u španskom časopisu za psihijatriju i mentalno zdravlje koji analizira upotrebu klozapina kod pacijenata sa šizofrenijom otpornom na lečenje u prve dve godine nakon prve psihotične epizode (FEP).
Studija analizira obrasce prepisivanja klozapina kod pacijenata sa dijagnozom FEP. Glavni cilj je bio da se utvrdi udeo pacijenata koji su primali klozapin, početni prediktori njegove upotrebe, vreme do njegovog početka, lekovi koji se uzimaju istovremeno i povezani neželjeni efekti.
Glavni nalazi ovog istraživanja su sledeći:
- Od 255 pacijenata, samo 78% je dobilo klozapin, iako je 302% bilo otporno na lečenje.
- Niži rezultati na Skali globalnog procenjivanja funkcionalnosti (GAF) bili su povezani sa primenom klozapina u prve dve godine.
- Medijana vremena do početka primene klozapina bila je 55 dana.
- Najčešći neželjeni efekti su bili sedacija i metaboličke promene, uključujući povećanje indeksa telesne mase (BMI) i triglicerida.
„Približno 20–30% pacijenata sa šizofrenijom ne reaguje na konvencionalne antipsihotičke tretmane i smatraju se otpornim na lečenje. U ovim slučajevima, klozapin je tretman izbora, ali njegova upotreba u stvarnoj kliničkoj praksi često je odložena ili nedovoljna“, objašnjava Dr Alba Toll, šef grupe za istraživanje psihijatrije i mentalnog zdravlja na IGTP-u i jedan od glavnih autora studije.
„Jedan od razloga za nedovoljnu upotrebu klozapina je nespremnost i kliničara i pacijenata da započnu lečenje zbog njegovih potencijalnih neželjenih efekata, kao što su sedacija i metaboličke promene.
Međutim, upotreba klozapina u ranim godinama nakon prve psihotične epizode može značajno smanjiti psihotične simptome kod ovih pacijenata i poboljšati njihov kvalitet života. Istraživač objašnjava: „Uprkos poteškoćama, upotreba klozapina u ranim fazama nakon prve psihotične epizode je od suštinskog značaja za poboljšanje dugoročne prognoze pacijenata sa šizofrenijom otpornom na lečenje.
„Zbog toga je veoma važno promovisati strategije koje pomažu širem i ranom sprovođenju ovog tretmana, kao što je obuka zdravstvenih radnika i podizanje svesti među pacijentima i njihovim porodicama o potencijalnim prednostima lečenja.
Ova studija naglašava nedovoljnu upotrebu klozapina uprkos njegovim prednostima u poboljšanju psihotičnih simptoma i kvaliteta života pacijenata koji su otporni na lečenje. Autori ističu potrebu za više obuke i svesti za širu i raniju primenu klozapina u kliničkoj praksi.
