Deca koja imaju starijeg brata ili sestru sa poremećajem iz autističnog spektra (autizam) su u većem riziku od razvojne ranjivosti ako imaju i druge rođake sa neurorazvojnim ili psihijatrijskim stanjima, prema novoj studiji Jejlskog centra za proučavanje dece.
Istraživači su otkrili da su braća i sestre dece sa autizmom imala povećanu težinu društvenih i komunikacijskih poteškoća – koje su uobičajene kod autizma – ako su imali rođake sa stanjima kao što su šizofrenija ili anksioznost. Porodične istorije anksioznosti i intelektualnih poteškoća su takođe bile povezane sa nižim verbalnim i neverbalnim veštinama i sa manje razvijenim adaptivnim veštinama kod braće i sestara koji su učestvovali u studiji, prema istraživanju objavljenom 19. juna u časopisu Istraživanje autizma.
Ovi nalazi mogu biti korisni pedijatrima u identifikaciji braće i sestara dece sa autizmom koji mogu biti pod većim rizikom od kasnijih razvojnih problema.
„Uvek smo u potrazi za informacijama koje će nam pomoći da pratimo i podržimo razvoj beba sa poznatim faktorima rizika za razvojne poremećaje. Informacije o porodičnoj istoriji su dostupne pri rođenju i mogu voditi roditelje i praktičare u njihovim naporima za praćenje razvoja“, rekla je Katažina Čavarska , Emili Fraser Beede, profesor dečje psihijatrije na Medicinskom fakultetu u Jejlu i viši autor studije.
„Razmatranje porodične istorije ovih poremećaja može poboljšati napore za predviđanje dugoročnih ishoda kod mlađe braće i sestara dece sa autizmom i informisati o faktorima koji doprinose promenljivim fenotipskim ishodima u ovoj kohorti.“
Studijski tim, predvođen Čavarskom, prikupio je informacije o porodičnoj istoriji od roditelja 229 mlađe braće i sestara dece sa autizmom u periodu od marta 2006. do maja 2022. Braća i sestre su učestvovali u sveobuhvatnoj evaluaciji društvenih, kognitivnih, jezičkih i adaptivnih veština.
Istraživači su istraživali da li je porodična istorija neurorazvojnih i psihijatrijskih stanja povezana sa razvojnim ishodima mlađe braće i sestara dece sa autizmom, kontrolišući varijable kao što su godina rođenja deteta, starost, pol dodeljen pri rođenju i porodična demografija.
Autizam je neurorazvojno stanje koje karakterišu socijalna i komunikacijska oštećenja, kao i senzorna osetljivost, ponašanja koja se ponavljaju i stereotipna interesovanja. Prošla istraživanja su pokazala da mlađa braća i sestre dece sa autizmom pokazuju širok spektar razvojnih problema u društvenom, kognitivnom, jezičkom i adaptivnom funkcionisanju.
Simptomi kod neke braće i sestara su ozbiljni, obuhvataju više domena i rezultiraju dijagnozom autizma, dok kod drugih mogu biti blaži ili prisutni samo u nekim razvojnim područjima. Mnoga braća i sestre napreduju u tipičnom razvoju.
„Nije jasno šta pokreće takvu heterogenost ishoda kod mlađe braće i sestara dece sa autizmom“, rekla je Čavarska. „Identifikovanje faktora povezanih sa varijabilnim ishodima je od suštinskog značaja za poboljšanje razumevanja njihove osnovne biologije i za ranu identifikaciju najugroženije braće i sestara.“
Kao iu prethodnim studijama, istraživači su otkrili povećanu prevalenciju neurorazvojnih i psihijatrijskih poremećaja kod dece sa autizmom u prvom, drugom i trećem stepenu. Prema Čavarskoj, stanja koja su najčešće prisutna kod rođaka uključivala su anksiozne poremećaje, šizofreniju, bipolarni poremećaj, depresiju, poremećaj pažnje/hiperaktivnosti, kašnjenje u govoru i intelektualnu nesposobnost.
„Buduće studije će biti neophodne da bi se razjasnile mehaničke osnove uočenih asocijacija između porodične istorije i razvojnih ishoda“, primetila je Čavarska.
Međutim, uprkos nedostatku jasnoće u vezi sa osnovnim mehanizmima uočenih efekata, ovo istraživanje sugeriše da porodična istorija odabranih psihijatrijskih i razvojnih poremećaja signalizira povećanu ranjivost u razvoju kod mlađe braće i sestara.
