Muzika je duboko ukorenjena u naš svakodnevni život, utičući na naše raspoloženje, motivaciju i opuštanje. Njena moć se sve više prepoznaje u medicinskom lečenju, a najnovija istraživanja pokazuju značajnu ulogu muzike u terapiji pacijenata sa demencijom.
Muzika se ne koristi samo kao sredstvo za podizanje raspoloženja ili relaksaciju; njen terapeutski potencijal uključuje i smanjenje anksioznosti i depresije kod pacijenata, poboljšavajući opšte blagostanje kako pacijenata, tako i njihovih negovatelja. Muzička terapija, bilo da se radi o sviranju, pevanju ili slušanju, može pozitivno uticati na kognitivne funkcije, posebno kod starijih osoba sa demencijom ili problemima sa pamćenjem.
Pre otprilike deset godina, istraživači su otkrili da slušanje muzike aktivira više oblasti mozga, uključujući limbički sistem (zadužen za emocije i pamćenje), kognitivna (odgovorna za percepciju i učenje) i motorička područja (vezana za voljno kretanje). Ova višedimenzionalna obrada muzike objašnjava njen jedinstveni neurološki uticaj.
Istraživanja sugeriraju da muzika može pomoći u regeneraciji mozga i jačanju neuronskih veza, što je posebno relevantno za pacijente sa demencijom, čiji su neuroni često oštećeni ili umrli. Pokazano je da poznate i omiljene pesme imaju najjači efekat na naše emocionalno stanje i pamćenje, oslobađajući hormone sreće koji poboljšavaju naše raspoloženje.
Delovi mozga povezani sa muzičkim sećanjima su manje pogođeni demencijom, što objašnjava očuvanje sećanja i iskustava povezanih sa muzikom kod obolelih. Slušanje muzike može pomoći pacijentima da se lakše nose sa uznemirenošću i zbunjenošću, posebno u večernjim satima kada su simptomi često izraženiji.
U maloj studiji sprovedenoj u Kembridž institutu za istraživanje muzičke terapije, otkriveno je da slušanje omiljene muzike kod pacijenata sa demencijom utiče na fiziološke reakcije, kao što su promena otkucaja srca i pokreta, u zavisnosti od ritma i aranžmana pesama. Ove promene ukazuju na to kako muzika može da utiče na emocije, kretanje i sećanje.
Istraživanja su takođe pokazala da pacijenti sa demencijom, tokom i nakon slušanja muzike, manje osećaju agitaciju, agresiju i anksioznost, dok im se opšte raspoloženje poboljšava. Redovne muzičke sesije često smanjuju potrebu za lekovima.
Naučnici takođe testiraju efekte muzičke obuke na kogniciju kod ljudi sa demencijom, a rezultati su obećavajući. Odrasli koji su učestvovali u ovim programima pokazali su poboljšano funkcionisanje izvršne vlasti u poređenju sa onima koji su se bavili samo fizičkim vežbama.
Kako muzika nastavlja da pokazuje svoj potencijal kao terapeutski alat, važno je naglasiti da bi se trebalo koristiti muzika koja dolazi iz pacijentovih omiljenih kolekcija. U kombinaciji sa drugim tehnikama lečenja, poput lekova koji usporavaju napredovanje demencije, muzika može značajno doprineti očuvanju kvaliteta života pacijenata i njihovih negovatelja.