Nova istraživanja su identifikovala 18 regiona genoma koji imaju uticaj na veličinu i oblik zuba, od kojih 17 prethodno nije bilo povezano sa dentalnim karakteristikama ljudi. Ova studija ističe kako genetske varijacije mogu da utiču na dimenzije zuba u različitim etničkim grupama.
Jedna od ovih genetskih varijanti, locirana u genu HS3ST3A1, verovatno je nasleđena od neandertalaca, prema međunarodnom timu naučnika. Ova varijanta je otkrivena samo kod ispitanika evropskog porekla, koji su imali tanje sekutiće.
Statistički genetičar Kaustub Adhikari sa Univerzitetskog koledža u Londonu ističe: „Identifikovali smo brojne gene koji utiču na razvoj zuba, od kojih neki objašnjavaju razlike među etničkim grupama.“
Tim je uporedio genetske podatke sa merenjima zuba 882 osobe u Kolumbiji, koje su bile mešovitog evropskog, indijanskog i afričkog porekla. Takođe su analizirali kako ključni geni utiču na razvoj zuba kod miševa kada su bili aktivirani ili isključeni.
Pored veze između HS3ST3A1 i veličine i oblika zuba, istraživači su identifikovali da gen povezan sa oblikom zuba kod istočnih Azijata, poznat kao EDAR, ima specifičan uticaj na razvoj krunica uglavnom kod Indijanaca.
Dodatno, otkriće povezano sa genom PITKS2 je značajno: već je poznato da ovaj gen utiče na rast zuba i oblik lica, a istraživači su sada dokazali da varijante ovog gena mogu regulisati veličinu molara, molarne kvržice, pa čak i oblik vilice.
Savremeni ljudi imaju manje zuba u poređenju sa mnogim svojim precima i drevnim srodnicima. Ovo istraživanje nam pruža uvid u evoluciju naših zuba tokom vekova, naglašavajući moguću ulogu genetike i spoljnih faktora u tom procesu.
Adhikari ističe: „Zubi mogu otkriti mnogo o ljudskoj evoluciji, jer su dobro očuvani drevni zubi od izuzetnog značaja za arheologe, osvetljavajući ključne trenutke kao što su prelazak na kuvanu hranu i smanjenje broja zuba kod ljudi.“
On takođe dodaje: „Međutim, malo je poznato o genetskim osnovama varijacija u veličini i obliku zuba unutar savremene ljudske populacije, delom zbog izazova u preciznom merenju zuba.“
Naučnici tek počinju da istražuju zube kroz prizmu savremenih tehnologija, uključujući omiku: analizu velikih količina bioloških podataka koji obuhvataju ne samo genetske varijacije, već i regulaciju gena, aktivaciju i sintezu proteina.
Osim praćenja evolucije oblika i veličine zuba, istraživanja poput ovog mogu pomoći u razumevanju uzroka i potencijalnih tretmana raznih dentalnih problema, mnogi od kojih su povezani sa genetskim faktorima.
Genetičar Ćing Li sa Univerziteta Fudan u Kini ističe: „Nadamo se da bi naši rezultati mogli imati praktičnu primenu u medicini, omogućavajući ljudima sa specifičnim dentalnim problemima da prođu genetske testove radi preciznije dijagnoze, ili čak da se određene dentalne abnormalnosti jednog dana leče genskim terapijama.“
