Dvogodišnje kliničko ispitivanje pokazalo je da je novi personalizovani tretman ćelijske terapije za relapsirani ili refraktorni B-ćelijski limfom pokazao snažnu sigurnost i poboljšao ukupno preživljavanje pacijenata, prema nalazima objavljenim u Blood.
Nalazi se proširuju na one iz prethodnog kliničkog ispitivanja objavljenog u The Lancet-u, koje je otkrilo da je lisocabtagene maraleucel (liso-cel), vrsta terapije T-ćelija himernog receptora antigena (CAR), pokazala snažnu sigurnost za skoro sve pacijente.
„Suština je da se svi podaci iz 2020. zadržavaju u 2024. Imamo otprilike od 40% do 50% trajnog odgovora i mogućeg izlečenja u grupi pacijenata gde su rezultati mogli biti 5% do 10%. “ rekao je Leo I. Gordon, MD, Ebi i Džon Frend profesor onkoloških istraživanja, profesor medicine na Odeljenju za hematologiju i onkologiju i koautor oba klinička ispitivanja.
B-ćelije su specijalizovana bela krvna zrnca nazvana limfociti koja stvaraju antitela za borbu protiv patogena i virusa. Kod B-ćelijskog limfoma, pacijenti proizvode previše mutiranih B-ćelija koje se šire na druge delove tela, uključujući limfne čvorove, centralni nervni sistem, koštanu srž i reproduktivni sistem.
Trenutni standard lečenja je hemoterapija i transplantacija koštane srži, ali tretmani za pacijente sa ponavljajućim bolestima su ograničeni. Manje od polovine pacijenata sa relapsom ili refraktornim velikim B-ćelijskim limfomom reaguje na lečenje, a prosečno preživljavanje pacijenata kod kojih je došlo do relapsa nakon druge ili treće linije lečenja bilo je šest do 12 meseci.
Međutim, terapija CAR T-ćelijama menja pejzaž lečenja refraktornog ili relapsiranog B-ćelijskog limfoma. CAR T-ćelijske terapije se kreiraju od T-ćelija prikupljenih od pacijenata, što je postupak kojim se T-ćelije uklonjene iz krvi pacijenta zatim menjaju umetanjem novih gena. Ovi geni pomažu T-ćelijama da prepoznaju i ciljaju protein na površinskim ćelijama limfoma. Kada se ove imune ćelije u potpunosti generišu, ponovo se unose u pacijenta.
U početnom kliničkom ispitivanju, pregledano je više od 300 pacijenata sa relapsom ili refraktornim velikim B-ćelijskim limfomom, a 269 je dobilo terapiju CAR T-ćelija. Sve u svemu, 73% pacijenata je pokazalo odgovor na terapiju i prosečno preživljavanje je povećano na 18 meseci.
U trenutnom kliničkom ispitivanju, svih 269 pacijenata iz ovog ispitivanja koji su primili u proseku tri prethodne linije lečenja, uključujući hemoterapiju i transplantaciju koštane srži, pregledani su dve godine nakon početnog datuma početka ispitivanja.
Na dve godine, pacijenti su pokazali prosečnu stopu preživljavanja od 27,3 meseca i procenjenu stopu dvogodišnjeg preživljavanja od 50,5%.
Neželjeni događaji, posebno sindrom oslobađanja citokina od 3 do 4 – kada telo proizvodi proteine koji reaguju na manipulisane T-ćelije terapijom, što dovodi do groznice i disfunkcije organa – javili su se kod 2% pacijenata, a neurološki događaji su se desili kod 10% pacijenata, redom.
Rezultati su veoma obećavajući, rekao je Gordon, ali je dodao da je potrebno uraditi više kako bi se osiguralo da svi pacijenti reaguju na terapiju smanjenom toksičnošću.
„Jedno od pitanja je zašto nije na stopostotnom nivou? Zašto ne radi za sve? Učimo mnogo o genetskom sastavu tumora, mikrookruženju tumora, mikrookruženju i zdravlju T-ćelije pacijenta—brojni ovi faktori igraju ulogu u određivanju ishoda“, rekao je Gordon, koji je i direktor programa za limfome Robert H. Lurie Comprehensive Cancer Center.
Gordon je rekao da njegov tim sada utvrđuje da li su liso-cel plus ograničene runde hemoterapije efikasnije od same hemoterapije kod pacijenata sa B-ćelijskim limfomom prve linije.
„To će odgovoriti na pitanje da li je bolje dati punu dozu hemoterapije kod pacijenata sa visokim rizikom ili možete rano prekinuti hemoterapiju ili je možda u nekom trenutku nikada ne započeti i umesto toga uraditi CAR-T“, rekao je Gordon.