Čak i male razlike u dostupnosti urbanih zelenih i plavih prostora mogu biti povezane sa boljim mentalnim i fizičkim zdravljem kod starijih osoba, prema studiji Vašingtonskog državnog univerziteta.
Nalazi studije su pokazali da je samo 10% više šumskog prostora u stambenom poštanskom broju osobe povezano sa smanjenim ozbiljnim psihičkim stresom, koji pokriva probleme mentalnog zdravlja koji zahtevaju lečenje i ometaju društveni život ljudi, posao ili školu. Slično, povećanje zelenih površina, pokrivača drveća, vodenih površina ili dužine staze za 10% smanjilo je šansu da stariji ljudi prijave svoje opšte zdravlje kao loše ili pošteno.
„Naši nalazi sugerišu da gubitak naših urbanih zelenih i plavih prostora usled brze urbanizacije ne može imati samo uticaj na životnu sredinu, već može imati i uticaj na javno zdravlje“, rekla je prva autorka studije Aditija Vegaraju, student medicine na VSU Elson S. Floid College of Medicine.
Objavljena u časopisu Zdravlje i mesto, studija je zasnovana na podacima zdravstvene ankete o više od 42.000 ljudi starosti 65 i više godina koji su živeli u urbanim oblastima države Vašington između 2011. i 2019. godine.
U svojoj analizi, istraživači su povezivali opšte i mentalno zdravlje ispitanika sa različitim merama koje su kvantifikovale pristup zelenim i plavim prostorima, kao što su šume, parkovi, jezera i reke, u okviru njihovih stambenih poštanskih brojeva. Blizu 2% ispitanika pokazalo je znake ozbiljnog psihičkog stresa, a 19% je izjavilo da ima dobro ili loše opšte zdravstveno stanje.
Istraživači su predstavili preliminarne nalaze za ovu studiju na godišnjem sastanku Američke akademije za neurologiju u aprilu 2023. Ti nalazi su se bavili samo odnosom između ozbiljnog psihičkog stresa i udaljenosti do najbližeg zelenog i plavog prostora.
U ovoj konačnoj objavljenoj verziji svoje studije, istraživači su pogledali nekoliko dodatnih mera, uključujući procenat zelenih površina, krošnje drveća, šumske površine i otvorenog prostora unutar poštanskih brojeva, kao i dužinu staza. Oni su takođe proširili svoje analize kako bi ispitali kako se ove mere odnose na samoocenjivanje opšteg zdravlja i kako bi uzeli u obzir razlike u demografiji ispitanika, kao što su rasa i nivo obrazovanja.
Iako su druge studije razmatrale kako blizina prirodi može uticati na zdravlje, Vegaraju je rekao da je ova studija jedna od prvih koja se bavi ovim odnosom kod starijih osoba u Sjedinjenim Državama. Stariji ljudi su posebno podložni problemima mentalnog zdravlja kao što je depresija, za koju se pokazalo da povećava rizik od kognitivnog pada i demencije. Takođe je manja verovatnoća da će dobiti tretman za upravljanje svojim mentalnim zdravstvenim stanjima.
„Poznato je da su stariji ljudi sa depresijom, anksioznošću ili problemima mentalnog zdravlja otporniji na medicinske intervencije ili terapiju razgovorom, koji su najbolji tretmani za ova stanja“, rekao je Vegaraju. „Ako bi izloženost zelenim ili plavim površinama mogla pomoći u sprečavanju, odlaganju ili čak lečenju lošeg mentalnog zdravlja kod starijih odraslih, moramo to pažljivije razmotriti kao način da poboljšamo ishode mentalnog zdravlja u ovoj populaciji.
On je rekao da bi jedno potencijalno rešenje moglo uključivati recepte u prirodi, rastući trend koji podrazumeva da zdravstveni radnici daju pacijentima pismene preporuke da provode vreme na otvorenom.
Viši autor studije Solmaz Amiri rekao je da je potrebno uraditi više istraživanja kako bi se tačno znalo kako izlaganje zelenim i plavim prostorima može dovesti do boljeg mentalnog i opšteg zdravlja. Ona želi da prouči moguću vezu između prirodnog izlaganja i kognitivnog pada, što može biti rani znak Alchajmerove bolesti ili demencije.
„Smatra se da bi izloženost zelenim i plavim prostorima mogla da pomogne u usporavanju kognitivnog pada“, rekao je Amiri, docent za istraživanje na Medicinskom koledžu VSU i istraživač na Institutu za istraživanje i obrazovanje za unapređenje zdravlja zajednice (REACH). „Ono što bismo želeli da znamo je da li izloženost zelenom i plavom prostoru može direktno uticati na demenciju ili da li to može učiniti smanjenjem problema mentalnog zdravlja koji mogu dovesti do kognitivnog pada.“
Na kraju, ona se nada da će ovo istraživanje pomoći u rješavanju zdravstvenih nejednakosti među starijim osobama iz nižeg socioekonomskog porijekla, koje mogu biti vezane za nejednak pristup zelenim i plavim površinama u urbanim područjima u kojima žive.
