Injekcija supstance koja blokira arteriju koja hrani duru (zaštitnu vreću oko mozga) zajedno sa operacijom za uklanjanje skupljene krvi smanjila je rizik da će pacijentima biti potrebna ponovljena operacija u poređenju sa samo hirurškom drenažom, prema preliminarnoj naučnoj nauci predstavljenoj danas na Međunarodna konferencija o moždanom udaru Američke asocijacije za moždani udar 2024. Sastanak, održan lično u Feniksu od 7. do 9. februara 2024., je svetski premijerski sastanak za istraživače i kliničare posvećen nauci o moždanom udaru i zdravlju mozga.
Subduralni hematom nastaje kada dođe do pucanja u jednom od tankih krvnih sudova koji se protežu između površine mozga i membrana koje štite mozak. Subduralni hematom može nastati zbog fizičke traume kao što je saobraćajna nesreća, ali se takođe može sporo razvijati u danima ili nedeljama nakon povrede. Ova studija je istraživala lečenje subakutnog ili hroničnog subduralnog hematoma. Subakutni subduralni hematom se javlja nakon manje teške traume, kao što je potres mozga – sa simptomima kao što su slabost, utrnulost, peckanje, napad, glavobolja, konfuzija ili vrtoglavica koja se razvija nekoliko sati ili dana nakon događaja. Hronični subduralni hematom može biti rezultat sporog krvarenja nakon minimalne traume koje se pacijent možda čak i ne seća – simptomi mogu biti suptilni i/ili mogu potrajati nedelje da budu dovoljno primetni da se potraži lečenje.
„Hronični subduralni hematom je jedno od najčešćih neurohirurških stanja i verovatno će se povećati u budućnosti pošto imamo značajnu stariju populaciju, a mnogi uzimaju lekove za razređivanje krvi da bi se izborili sa različitim medicinskim stanjima“, rekao je koautor studije Džejson Dejvis, dr. dr., vanredni profesor na odeljenjima za neurohirurgiju i biomedicinsku informatiku na Državnom univerzitetu Njujorka, Bafalo. „Ovi hematomi se često formiraju kod starijih, jer kako starimo, mozak se smanjuje i udaljava od unutrašnjosti lobanje, istežući vene koje formiraju most između dure i mozga, zbog čega je veća verovatnoća da će se pokidati nakon malog traume i curenje krvi u zaštitni prostor između mozga i lobanje, dura.“
Lečenje subakutnog ili hroničnog subduralnog hematoma može uključivati hiruršku proceduru za drenažu skupljene krvi iz područja ili pažljivo praćenje simptoma kako bi se utvrdilo da li i kada intervencija može biti neophodna. Izazov je u tome što čak i uz operaciju, ponovljena operacija može biti potrebna u do 20% slučajeva subduralnih hematoma.
Kliničko ispitivanje EMBOLISE testiralo je da li je manja verovatnoća da će subakutni ili hronični subduralni hematom zahtevati dodatnu operaciju ako se, pored hirurške drenaže, ubrizga supstanca koja blokira ili embolizuje jednu od arterija koje snabdevaju krv dura. Onik TM tečni embolički sistem, testiran u ovom ispitivanju, već se koristi pre operacije da bi se smanjilo krvarenje kod ljudi koji imaju operaciju za ispravljanje abnormalne veze između arterija i vena u mozgu.
Između decembra 2020. i avgusta 2023., istraživači su upisali 400 odraslih (prosečne starosti 72 godine; 27% žena) u 39 centara (uključujući i bolnice u zajednici i akademske bolnice). Svi su bili pred operacijom zbog subakutnog ili hroničnog subduralnog hematoma i smatralo se da su sposobni da se brinu o sebi i da će verovatno preživeti najmanje godinu dana. Pacijenti su nasumično raspoređeni da primaju samo operaciju ili operaciju plus embolizaciju korišćenjem tečnog embolijskog sistema kako bi se smanjila progresija ili recidiv subduralnog hematoma.
Primarni ishod je bio koliko je često dolazilo do reakumulacije krvi (ponavljanje) koja je zahtevala hiruršku drenažu u roku od 90 dana.
„Ispitivanje EMBOLISE pokazalo je da je došlo do skoro trostrukog smanjenja ponovne operacije kod pacijenata koji su lečeni operacijom plus embolizacija“, rekao je Dejvis. „Manji broj odlazaka u operacionu salu znači manji potencijal za bol, komplikacije, oporavak i troškove za pacijenta. Štaviše, vidimo da su komplikacije u vezi sa procedurom embolizacije bile niske i da nije bilo porasta neuroloških problema.
Glavno ograničenje je bio relativno visok gubitak za praćenje. „Jedan od izazova sprovođenja ovog ispitivanja bio je suočavanje sa slabom starijom populacijom, posebno usred pandemije. Praćenje pacijenata radi praćenja je uvek izazov, a to je bilo dodatno otežano raznim ograničenjima iz ere COVID-a koja su mnogi od naši sajtovi su se suočili“, rekao je Dejvis.
