Kupovina stana za svakoga predstavlja rešenje velikog životnog pitanja, ali u današnje vreme ona je i veliki izazov, naročito nakon skoka cena nekretnina koji je usledio posle pandemije korona virusa.
Povraćaj PDV-a važan je segment kod kupovine prve nekretnine, naročito zato što je u pitanju suma novca koja zna da dostigne i desetinu hiljada evra.
Ministarstvo finansija je u svojoj aprilskoj publikaciji objasnilo i podsetilo ko sve ima pravo na povraćaj PDV-a kod kupovine prvog stana, ali i da li se PDV vraća kod kupovine socijalnih stanova i nekretnina koje se kupuju od investitora.
Ukoliko od 1. jula 2006. godine niste kupovali nekretninu, niti ste postali suvlasnik dela porodične zgrade ili kuće, prilikom kupovine vam se računa da je to prva nekretnina, što znači da imate određene beneficije koje se tiču oslobađanja od plaćanja poreza, jasan je zakon.
„Prema tome, fizičko lice koje kupuje prvi stan, a koje poseduje fiskalni račun u kojem je iskazan PDV obveznika PDV-a – prodavca koji je po tom osnovu poreski dužnik u skladu sa Zakonom, ima pravo na refundaciju PDV-a za kupovinu prvog stana ako su ispunjeni ostali propisani uslovi. S tim u vezi, ako kupac prvog stana poseduje fiskalni račun u kojem je iskazan PDV obveznika PDV-a – prodavca koji je po tom osnovu poreski dužnik u skladu sa Zakonom, uključujući i prodavca suinvestitora kojem je po osnovu fizičke deobe novoizgrađenog objekta pripao veći udeo od udela srazmernog udelu na zemljištu na početku gradnje koji je izdao fiskalni račun u kojem je iskazan PDV (što znači da je po tom osnovu poreski dužnik u skladu sa Zakonom), kupac prvog stana, uz ispunjenje ostalih propisanih uslova, ima pravo na refundaciju PDV u punom obimu u skladu sa Zakonom, pod uslovom da je PDV iskazan u fiskalnom računu obračunat na ukupan iznos naknade bez PDV-a, za promet stana“, objašnjavaju iz Ministarstva finansija.
Prema odredbama zakona, na povraćaj PDV-a pravo ima fizičko lice – punoletni državljanin Republike Srbije, sa prebivalištem na teritoriji Republike Srbije, koji kupuje prvi stan.
Kupac prvog stana može da ostvari refundaciju PDV-a pod sledećim uslovima: 1) da od 1. jula 2006. godine do dana overe ugovora o kupoprodaji na osnovu kojeg stiče prvi stan nije imao u svojini, zajedničkoj svojini, odnosno susvojini, stan na teritoriji Republike; 2) da je ugovorena cena stana sa PDV-om u potpunosti isplaćena prodavcu uplatom na tekući račun prodavca, odnosno na odgovarajuće račune u skladu sa zakonom u slučaju prodaje stana kao hipotekovane nepokretnosti, odnosno u izvršnom postupku kada se uplata cene stana sa PDV-om vrši uplatom na odgovarajuće račune u skladu sa zakonom.
Kada je u pitanju kupovina stana pod neprofitnim uslovima od jedinice lokalne samouprave ili neprofitne stambene organizacije osnovane od strane jedinice lokalne samouprave za realizaciju aktivnosti uređenih propisima iz oblasti socijalnog stanovanja, refundacija PDV-a može da se ostvari pod uslovom „da je na ime ugovorene cene stana sa PDV-om isplaćen iznos koji nije manji od iznosa PDV-a obračunatog za prvi prenos prava raspolaganja na stanu, na tekući račun prodavca“, objašnjavaju iz ministarstva.
Pravo na refundaciju PDV-a iz stava 1. ovog člana može se ostvariti za stan čija površina za kupca prvog stana iznosi do 40 metara kvadratnih, a za članove njegovog porodičnog domaćinstva do 15 kvadratnih metara po svakom članu koji nije imao stan u svojini ili zajedničkoj svojini.
Ko nema pravo na refundaciju PDV-a?
1) kupac stana koji je ostvario refundaciju PDV-a po osnovu kupovine prvog stana;
2) član porodičnog domaćinstva kupca prvog stana za kojeg je kupac prvog stana ostvario refundaciju PDV-a, u slučaju kada taj član porodičnog domaćinstva kupuje stan;
3) kupac stana koji je stekao prvi stan bez obaveze prodavca da za promet tog stana plati porez na prenos apsolutnih prava po osnovu kupovine prvog stana u skladu sa zakonom kojim se uređuju porezi na imovinu;
4) član porodičnog domaćinstva kupca stana koji je stekao prvi stan bez obaveze prodavca da za promet tog stana plati porez na prenos apsolutnih prava po osnovu kupovine prvog stana u skladu sa zakonom kojim se uređuju porezi na imovinu, a za koga je ostvareno to poresko oslobođenje.
