Bugarski predsednik Rumen Radev otpustio je glavnog tužioca u zemlji zbog besa javnosti zbog njegovog neuspeha da se uhvati u koštac sa korupcijom na visokom nivou.
Radev je potpisao ukaz o razrešenju Ivana Geševa sa te funkcije nakon što je Vrhovni savet sudstva izglasao njegovu smenu ranije ove nedelje zbog „podrivanja prestiža pravosuđa“. Odluka se odnosi na njegovu izjavu tokom konferencije za novinare sa zahtevom da se ukloni „političko đubre“ iz parlamenta.
Pedesetdvogodišnji Gešev, koji je bio na polovini svog sedmogodišnjeg mandata, imao je široka ovlašćenja da nadgleda rad svih tužilaca. Ali od svog imenovanja, suočio se sa protestima ljudi koji su ga optuživali da štiti korumpirane političare i biznismene umesto da ih poziva na odgovornost.
Verovalo se da je njegovo imenovanje 2019. godine, kada je bio jedini kandidat za tu funkciju, rezultat političke podrške tada vladajuće partije GERB. Njegova smena je usledila nakon dogovora između GERB-a i njegovog glavnog političkog rivala, reformističke partije Nastavljamo promene, koja se oštro usprotivila Geševovim postupcima.
Gešev je postao prvi generalni tužilac u bugarskoj postkomunističkoj istoriji koji je zvanično smenjen sa moćne pozicije, što neki analitičari vide kao uspeh za civilno društvo.
Još u decembru prošle godine, član Predstavničkog doma američkog Kongresa iz Republikanske partije Voren Dejvidson pozvao je američko Ministarstvo finansija da preduzme mere protiv državnog tužioca Bugarske zbog „koruptivnih radnji“ koje ugrožavaju „stabilnost“. i bezbednost NATO saveznika u Evropi“.
Situacija je eskalirala na fonu formiranja nove, proevropske vlade u Bugarskoj, nakon čega je Gešev počeo javno da iznosi nepoznate detalje visokoprofilnih slučajeva.
Najrazotkrivajući slučaj bio je takozvani „Barselonagejt” – istraga pokrenuta protiv dugogodišnjeg premijera, lidera stranke GERB Bojka Borisova, u vezi sa nekretninama otkrivenim kod njega u Barseloni.