U Mađarskoj, grob dostojan Katniss Everdeen – zajedno sa lukom i vrhom strele koji probija oklop – sadrži ono što bi moglo biti srednjovekovna žena ratnica.
Nova arheološka analiza bioarheologa Univerziteta u Segedinu Balaža Tihanjija i njegovih kolega genetski je potvrdila pol osobe pronađene na srednjovekovnom groblju u istočnoj Mađarskoj, što je, zajedno sa grobnim materijalom, morfološkim dokazima o aktivnom načinu života i znacima povreda, pokrenulo pitanja o ulozi koju su žene možda imale u borbama u srednjovekovnoj Evropi.
Postojanje srednjovekovnih ratnica kroz istoriju često izaziva burne rasprave. Prvo, oružje pronađeno u grobnicama možda nije koristio korisnik grobnice. Štaviše, tvrdnje o polu ratnika često se zasnivaju na morfološkim pokazateljima, koji su daleko manje pouzdani od DNK dokaza.
Grob 63 na istočno-mađarskom groblju Sarretudvari-Hizofold bio je među 262 sahrane ostavljene nakon mađarskog osvajanja centralne Evrope u 10. veku nove ere. U grobu se nalazio skelet jedne osobe koja je ležala na desnoj strani, zajedno sa nizom šarenih perli, prstenom za kosu, dugmadima, pločom za luk od rogova, vrhovima strela i fragmentiranim gvozdenim delovima tobolca.
Kako je Tihanji objasnio Sandi Oster na Phis.org, muškarci u srednjovekovnim evropskim kulturama su obično bili sahranjeni sa funkcionalnim predmetima kao što su alati i noževi, ili povremeno praktični dodaci za odeću kao što su kopče za kaiš, prstenje za kosu i narukvice. Među muškim grobovima Sarretudvari–Hizofold-a bila je značajna oprema za streličarstvo i povremeno oružje, uključujući dve sa sabljama i jednu sa sekirom.
„Ženske sahrane, nasuprot tome, češće su sadržavale nakit (npr. prstenje za kosu, ukrase od pletenica, ogrlice od perli, narukvice i prstenje za prste) i odeću (npr. dugmad za zvonce i metalne ukrase). često“, rekao je Tihanji Osteru.
„Grobni prilozi pronađeni u sahrani [Sarretudvari–Hizofold]-63 sadržali su mešavinu ovih karakteristika. U poređenju sa drugim grobovima na groblju, njegov inventar je bio relativno jednostavan, uključujući uobičajeni nakit i odeću.“
Nažalost, skelet u grobu 63 bio je u tako lošem stanju, sa malo preostale strukture lica, da tim nije mogao da utvrdi jasnu procenu starosti osobe ili opšteg zdravstvenog stanja pre smrti. Ali istraživanje zglobnih kostiju otkrilo je morfološke promene, uglavnom na desnoj strani žene, u skladu sa onima koje su viđene na drugim skeletima pronađenim sa oružjem ili opremom za jahanje.
Tihanji i njegov tim su takođe identifikovali znake osteoporoze, koji upućuju na ženu u njenom kasnijem životu, kao i tri velike traume koje nisu u potpunosti zalečene. Oni takođe nagoveštavaju fizički aktivno postojanje.
S obzirom na raspoložive arheološke materijale, istraživači upozoravaju da još ne mogu da potvrde da li ženu treba smatrati ratnicom, što je termin koji opisuje pojedince određene društvene klase.
Štaviše, druga savremena društva su obučavala devojke da koriste oružje za zaštitu sebe i stoke, a ne za borbu, pa se ni ovaj scenario ne može isključiti.
„Ne postoje pisani podaci o ženama ratnicama među Mađarima u 10. veku nove ere“, ističu Tihanji i tim.
„Ipak, sa sigurnošću možemo zaključiti da ova osoba zaista predstavlja prvu poznatu žensku sahranu sa oružjem iz perioda mađarskih osvajanja u Karpatskom basenu“, zaključuju oni.
