Nova studija, objavljena u časopisu Environmental Research: Health, otkriva da je domorodačko stanovništvo u basenu Amazona dvostruko veće šanse da prerano umre od izloženosti dimu usled šumskih požara nego šira populacija Južne Amerike. Regije u Peruu, Boliviji i Brazilu identifikovane su kao posebna žarišta izloženosti dimu, sa stopom smrtnosti koja je čak 6 puta veća od opšte populacije.
Rezultati pokazuju da dim od šumskih požara u Južnoj Americi predstavlja oko 12.000 prevremenih smrti svake godine od 2014. do 2019. godine, pri čemu se otprilike 230 smrtnih slučajeva dogodi na teritorijama starosedelačkog stanovništva. Utvrđeno je da je izloženost štetnim česticama dima mnogo veća tokom sušne sezone u Amazoniji, od jula do novembra svake godine, kada šumski požari više nego udvostruče povećanje koncentracije PM 2,5.
Dr Eimi Bonilla, vodeći autor studije, kaže: „Dok autohtone teritorije čine relativno mali broj požara u basenu Amazona, naše istraživanje pokazuje da ljudi koji žive na ovim teritorijama doživljavaju znatno veće zdravstvene rizike od čestica dima, u poređenju sa opštim Populacija.“
Prethodna istraživanja u ovoj oblasti fokusirana su na zdravstvene uticaje zemalja u većim razmerama ili se u velikoj meri oslanjaju na podatke o prijemu u bolnicu. Ovo ne naglašava tačno uticaj na ljude koji žive na autohtonim teritorijama jer su oni često locirani mnogo bliže požarima, izloženi su česticama dima u dužem vremenskom periodu i nemaju pristup odgovarajućoj medicinskoj nezi, higijenskim materijalima i čistoj vodi.
Nova studija, koju predvode istraživači sa Univerziteta Harvard, koristi kombinaciju atmosferskih modela hemijskog transporta i ažurirane funkcije odgovora koncentracije da bi procenila stopu prerane smrtnosti za starosedeoce koje su izložene visokim koncentracijama PM 2,5.
Poslednjih godina, stopa sagorevanja biomase u Južnoj Americi je porasla. Ovaj porast je izazvan degradacijom šuma usled ljudske aktivnosti (kao što su rudarstvo, seča i korišćenje poljoprivrednog zemljišta), kao i varijacijama u klimatskim uslovima. Šumski požari oslobađaju sitne čestice dima zvane PM 2.5, za koje se zna da značajno doprinose koncentraciji aerosola i negativno utiču na zdravlje ljudi.
Izloženost ovim česticama može dovesti do kardiovaskularnih i respiratornih bolesti, raka, prevremenog porođaja, metaboličke disfunkcije i drugih fizioloških simptoma. Čestice dima iz sagorevanja biomase u basenu Amazona putuju na velike udaljenosti, utičući na kvalitet vazduha u nekoliko zemalja Južne Amerike.
„Ovi požari imaju neproporcionalan uticaj na ljude koji žive na autohtonim teritorijama. Sa dužim vremenima izloženosti i ograničenim pristupom medicinskoj pomoći, starosedeoci su u mnogo većem riziku od smrti od požara“, kaže Bonila. „Preporučujemo da vlade obezbede finansijsku pomoć za praćenje kvaliteta vazduha u ovim regionima, snabdevajući jeftine senzore za proučavanje uticaja kratkoročne i dugotrajne izloženosti dimu.“
