Otprilike 3.000 godina, generacije zelenih morskih kornjača vraćale su se na iste livade morske trave da jedu.
Ovo je otkrio Villemien de Kock, istorijski ekolog sa Univerziteta u Groningenu, kombinovanjem savremenih podataka sa arheološkim nalazima.
Morske kornjače migriraju između određenih mesta za razmnožavanje i mesta za jelo tokom svog života – to je bilo poznato. Ali činjenica da se ovo proteže kroz mnoge generacije naglašava važnost zaštite livada morske trave duž obala severne Afrike. Rezultati su objavljeni u PNAS-u 17. jula.
Kada se izlegu mlade zelene morske kornjače, njihovi roditelji su već otišli na dalek put. Male kornjače nespretno se sklanjaju sa plaže u okean i, još nesposobne za navigaciju kroz dugu migraciju svojih roditelja, godinama plutaju okolo. Za to vreme, oni nisu baš izbirljivi u jelu, čak i svejedi. Zatim, sa oko pet godina, plivaju u isto područje gde su otišli i njihovi roditelji, da bi jeli ishranu biljojeda od morske trave.
Duž obala istočnog Sredozemnog mora, volonteri su aktivni na zaštiti gnezda ugroženih zelenih morskih kornjača. Međutim, kako Vilemijen de Kok objašnjava, „Trenutno ulažemo mnogo truda u zaštitu beba, ali ne i na mesto gde provode većinu svog vremena: na livade morske trave. I što je najvažnije, ove livade morske trave trpe posledice klimatske krize.
U potkrovlju Instituta za arheologiju Groningen na Univerzitetu u Groningenu, De Kok je imao pristup kutijama punim ostataka morskih kornjača sa arheoloških nalazišta u oblasti Sredozemnog mora. Iskopavanja je već obavio njen nadzornik, dr Canan Cakırlar. „Sve što sam morao da uradim je da kopam po nekim kutijama“, kaže De Kok. Analizom kostiju, De Kok je uspeo da razlikuje dve vrste u okviru kolekcije kostiju: zelenu morsku kornjaču i glavatu kornjaču.
De Kok je takođe uspeo da identifikuje šta su morske kornjače jele. Ovo se oslanjalo na supstancu koja se zove koštani kolagen. Pregledom koštanog kolagena masenim spektrometrom, De Kok je mogao da otkrije kakve su biljke morske kornjače sigurno jele. „Na primer“, objašnjava De Kok, „jedna biljka može sadržati više lakšeg ugljenika-12 od druge biljke, koja sadrži više težeg ugljenika-13. Pošto se ugljenik ne menja kada se digestira, možemo otkriti koji odnos ugljenika je prisutna u kostima i iz toga zaključiti o ishrani.“
Savremeni podaci satelitskog praćenja sa Univerziteta u Ekseteru su zatim pružili De Koku informacije o trenutnim putnim rutama i destinacijama morskih kornjača.
Istraživači iz Eksetera su takođe uzimali male uzorke kože morskih kornjača, što je otkrilo slične informacije o ishrani kao što je De Kok pronašao u kostima. De Kock je, dakle, bio u stanju da izvuče zaključke, povezujući dijete pre milenijuma sa određenim lokacijama. Otkrila je da se otprilike 3.000 godina generacije zelenih morskih kornjača hrane livadama morske trave duž obala Egipta i Zapadne Libije. Rezultati za glavate kornjače bili su manje specifični jer su imale raznovrsniju ishranu.
Dakle, zašto je važno znati navike u ishrani neke vrste tokom mnogih prošlih generacija? Zato što zajedno patimo od sindroma pomeranja osnovne linije: spore promene u većem sistemu, kao što je životinjska populacija, ostaju neprimećene jer svaka generacija istraživača redefiniše šta je prirodno stanje, kako su ga videli na početku svojih karijera.
„Čak i dugoročni podaci sežu samo oko 100 godina unazad“, kaže De Kok. „Ali praćenje unazad kroz vreme korišćenjem arheoloških podataka omogućava nam da bolje vidimo uticaje izazvane ljudima na životnu sredinu. I omogućava nam da malo predvidimo.“ U stvari, nedavni modeli su pokazali visok rizik od rasprostranjenog gubitka morske trave upravo na ovim mestima gde zelene morske kornjače idu milenijumima. Ovo bi moglo biti štetno za zelenu morsku kornjaču, upravo zbog njene visoke vernosti ovim mestima.
