Studija širom regiona na više od 50.000 pacijenata sa atrijalnom fibrilacijom otkrila je smanjen rizik od moždanog udara i prolaznog ishemijskog napada kod onih koji su započeli statine u roku od godinu dana od postavljanja dijagnoze u poređenju sa onima koji nisu. Nalazi su predstavljeni na EHRA 2023, naučnom kongresu Evropskog kardiološkog društva (ESC), održanom od 16. do 18. aprila u Barseloni.
„Naša studija pokazuje da je uzimanje statina tokom mnogo godina čak više štitilo od moždanog udara nego kratkoročna upotreba“, rekla je autorka studije gospođa Jiaii Huang, dr. student na Univerzitetu u Hong Kongu, Kina.
Atrijalna fibrilacija je najčešći poremećaj srčanog ritma, koji pogađa više od 40 miliona ljudi širom sveta. Pacijenti sa ovim stanjem imaju pet puta veći rizik od moždanog udara nego njihovi vršnjaci. Antikoagulantni lekovi se preporučuju za sprečavanje moždanog udara kod osoba sa atrijalnom fibrilacijom, ali ne eliminišu u potpunosti rizik. Terapija statinima se široko propisuje za snižavanje holesterola u krvi i smanjenje verovatnoće srčanog i moždanog udara. Međutim, korist od statina za prevenciju moždanog udara kod pacijenata sa atrijalnom fibrilacijom je nejasna.
Ova studija je procenila povezanost između upotrebe statina i incidence moždanog udara i prolaznog ishemijskog napada kod pacijenata sa atrijalnom fibrilacijom. Istraživači su koristili sistem za analizu i izveštavanje kliničkih podataka u Hong Kongu da identifikuju sve pacijente sa novom dijagnozom atrijalne fibrilacije između 2010. i 2018. Učesnici su podeljeni u dve grupe: korisnici statina i ne-korisnici. Korisnici su primali statine najmanje 90 uzastopnih dana tokom godine nakon što im je dijagnostikovana atrijalna fibrilacija.
Primarni ishodi bili su kombinovana krajnja tačka ishemijskog moždanog udara ili sistemske embolije; hemoragični moždani udar; i prolazni ishemijski napad. Pacijenti su praćeni do pojave primarnih ishoda, smrti ili završetka studije 31. oktobra 2022.
Uključeno je ukupno 51.472 pacijenata sa novom dijagnozom atrijalne fibrilacije, od kojih je 11.866 klasifikovano kao korisnici statina, a 39.606 nisu korisnici. Srednja starost učesnika bila je 75 godina, a 48% su bile žene. Tokom srednjeg praćenja od pet godina, korisnici statina su imali značajno manji rizik od svih primarnih ishoda u poređenju sa onima koji nisu koristili. Upotreba statina bila je povezana sa 17% smanjenim rizikom od ishemijskog moždanog udara ili sistemske embolije (odnos rizika [HR] 0,83; 95% interval pouzdanosti [CI] 0,78–0,89), 7% smanjen rizik od hemoragijskog moždanog udara (HR 0,93; 95% CI 0,89–0,98) i 15% smanjen rizik od prolaznog ishemijskog napada (HR 0,85; 95% CI 0,80–0,90).
Istraživači su takođe otkrili da je dugotrajna upotreba statina bila povezana sa većom zaštitom od kratkoročne upotrebe. U poređenju sa onima koji su uzimali lek između tri meseca i dve godine, pacijenti koji su koristili statine šest godina ili duže imali su 43% manji rizik od ishemijskog moždanog udara ili sistemske embolije (HR 0,57; 95% CI 0,54–0,61), 44% smanjena verovatnoća hemoragičnog moždanog udara (HR 0,56; 95% CI 0,53–0,60) i 42% smanjen rizik od prolaznog ishemijskog napada (HR 0,58; 95% CI 0,52–0,64). Ove veze su bile konzistentne bez obzira na to da li su pacijenti koristili antikoagulantne lekove i vrstu antikoagulansa.
Gospođa Huang je rekla: „Ovi podaci podržavaju upotrebu statina za prevenciju moždanog udara i prolaznog ishemijskog napada kod pacijenata sa novonastalom atrijalnom fibrilacijom. Nalazi imaju važne kliničke implikacije, posebno imajući u vidu da su kod pacijenata sa atrijalnom fibrilacijom ishemijski moždani udari često fatalni ili onesposobljavaju i imaju visok rizik od recidiva.“
