Makrofagi, takođe poznati kao ćelije čistači, deo su našeg imunog sistema. Oni uništavaju invazivne patogene i nalaze se u organima i krvotoku. Predvođeni prof. dr Peterom Vigoferom, profesorom ćelijske neuroanatomije, istraživači sa Medicinskog fakulteta Univerziteta u Augsburgu u Nemačkoj sada su stekli nove uvide u ove imune ćelije u oku.
Po prvi put su pokazali da se u oku miša makrofagi već formiraju u staklastom telu u embrionalnoj fazi. Decenijama je stanje istraživanja bilo da se takozvani hijalociti, koje je u to vreme istraživao Rudolf Virhovs, redovno regenerišu iz krvnih zrnaca. Novi nalazi su objavljeni u Journal of Neuroinflammation.
„Makrofagi u staklastom telu se razvijaju pre rođenja, nastanjuju se u staklastom telu i ostaju tamo tokom života, baš kao i makrofagi u retini pored staklastog tela, takozvana mikroglija“, objašnjava Vifhofer. Kako se ne obnavljaju, kako se ranije pretpostavljalo, iz ćelija u krvi, imunološki procesi starenja mogu dovesti do ćelijske disfunkcije i time doprineti razvoju bolesti staklastog tela i mrežnjače.
„Doprineli smo fundamentalnom istraživanju“, kaže Vigofer. Fundamentalna istraživanja se tiču naučnih pitanja koja se u početku bave sticanjem boljeg razumevanja složenih funkcija tela kako bi se stekli novi fundamentalni uvidi.
Nije odmah poznato kako se ovo znanje može primeniti. Međutim, svi oblici terapije, razvoj lekova i razumevanje kako se bolesti razvijaju uvek se zasnivaju na nalazima fundamentalnih istraživanja.
Ovo otkriće može biti polazna tačka za terapiju svih bolesti koje utiču na hijalocite staklastog tela kao i na susednu retinu, kao na primer kod dijabetičke retinopatije. U slučaju uznapredovalog dijabetesa, ovo oboljenje mrežnjače može dovesti do gubitka vidne oštrine, kao i do krvarenja i oštećenja mrežnjače.
„Inflamatornu komponentu dijabetičke retinopatije u suštini prenose makrofagi, koji su korisni u ranim fazama, ali štetni tamo gde postoji hronična upala, gde čak mogu da promovišu vaskularizaciju, odnosno formiranje novih krvnih zrnaca.
„Nadamo se da će se ova štetna inflamatorna reakcija jednog dana moći rešiti kroz terapijske pristupe koji deluju na hijalocite i smanjuju njihov uticaj na patološko formiranje novih krvnih zrnaca. To bi smanjilo opasnost od spontanog krvarenja i smanjilo rizik od slepila pacijenata“, objašnjava Vigofer.
Još jedno polje istraživanja u kojem hijalociti igraju centralnu ulogu su defekti koji se tiču razgradnje sudova u staklastom telu tokom prenatalnog razvoja. Ovi defekti mogu dovesti do teških krvarenja i slepila u vrlo kratkom vremenskom periodu nakon rođenja. Dok kod dijabetičke retinopatije, makrofagi mogu doprineti razvoju štetnih krvnih sudova, u ovom kontekstu su važni za razbijanje suvišnih sudova.
„Novi nalazi takođe nude interesantan pristup za potencijalne terapije ovde. Što bolje razumemo osnovna svojstva ovih ćelija, veća je verovatnoća da možemo uticati na bolesti na interfejsu mrežnjače i staklastog tela, smanjujući ozbiljnost takvih bolesti, a time i imaju trajan uticaj na živote pacijenata“, dodaje Vigofer.
