Novo istraživanje predstavljeno na godišnjem sastanku Evropskog udruženja za proučavanje dijabetesa (EASD), Hamburg (2-6. oktobar), sugeriše da izlaganje malim dozama zračenja može doprineti povećanom riziku od dijabetesa.
U studiji dr Huan Hua i dr Tošiterua Ohkuba iz Japanskog nacionalnog instituta za bezbednost i zdravlje na radu učestvovalo je više od 6.000 od oko 20.000 radnika hitne pomoći koji su reagovali na nesreću radijacije u nuklearnoj elektrani Fukušima Daiči, koja je pogođena ogroman cunami u martu 2011.
Značajne količine radioaktivnih materijala ispuštene su u životnu sredinu nakon eksplozija u nuklearnoj elektrani.
2014. godine osnovana je Epidemiološka studija o zdravstvenim efektima radnika hitne pomoći u Fukušimi (NEVS) kako bi se razjasnili dugoročni zdravstveni efekti zračenja među radnicima hitne pomoći.
Nekoliko studija na ljudima je ispitivalo uticaj izlaganja zračenju na razvoj dijabetesa, posebno pri malim dozama. Da bi saznali više, istraživači su ispitali povezanost između izloženosti niskim dozama zračenja i rizika od dijabetesa kod 5.326 muških radnika hitne pomoći (prosečne starosti 46 godina) koji su učestvovali u studiji NEVS.
Između marta i decembra 2011. godine, merena je izloženost zračenju pojedinačnih hitnih radnika korišćenjem džepnog alarmnog dozimetra za spoljašnju ekspoziciju i brojača celog tela za unutrašnje izlaganje.
Učesnici studije su bili podvrgnuti redovnim zdravstvenim pregledima koji su uključivali više od 70 komponenti, uključujući šećer u krvi, lipide, testove urina, biomarkere zapaljenja, testove funkcije štitne žlezde i preglede očiju.
Između 2012. i 2021. godine, 392 učesnika razvilo je dijabetes—definisan kao brz nivo glukoze u plazmi od najmanje 126 mg/dL, nivo HbA1c od najmanje 6,5% ili dijagnoza dijabetesa koju su sami prijavili.
Istraživači su procenili povezanost između incidentnog dijabetesa i kumulativne izloženosti zračenju nakon prilagođavanja za širok spektar potencijalnih zbunjujućih faktora, uključujući starost, indeks telesne mase, pušenje, konzumaciju alkohola, fizičku aktivnost u slobodno vreme, zaposlenje u nuklearnoj elektrani, dislipidemiju (nenormalno visoku). nivoa masti u krvi) i visokog krvnog pritiska.
Analiza je otkrila da je u poređenju sa najnižom kumulativnom izloženošću niskim dozama zračenja (0–4 milisiverta [mSv]), rizik od razvoja dijabetesa bio 6% veći za radnike izložene 5–9 mSv, a 47% i 33% veći za oni izloženi 10–19 mSv i 20–49 mSv, respektivno.
Međutim, nije otkriven povišeni rizik kod onih koji su bili izloženi dozama zračenja od 50 mSv ili više, verovatno zbog male veličine uzorka u ovoj grupi.
„Naši nalazi ukazuju na povećan rizik od dijabetesa među radnicima u nuklearnim hitnim slučajevima zbog niskog nivoa radijacije. Iako su potencijalni mehanizmi i dalje pomalo nejasni, izveštaji sugerišu da zračenje može negativno uticati na ćelije pankreasa odgovorne za proizvodnju insulina, potencijalno doprinoseći dijabetesu. Pored toga, postoji povezanost između izlaganja zračenju i pojačane upale, dobro poznatog faktora insulinske rezistencije i razvoja dijabetesa“, objašnjava glavni autor dr Hu.
On dodaje: „Kontinuirano praćenje učesnika NEVS-a pružiće još jasniju sliku rizika od dijabetesa pri niskim dozama zračenja. Kako se u našoj studijskoj grupi pojavljuje sve više slučajeva dijabetesa, naš prošireni skup podataka će omogućiti robusnije analize, omogućavajući istraživačima da bolje procene veza između izloženosti zračenju i rizika od dijabetesa.
U Evropi, prosečna pozadinska izloženost zračenju iz prirodnih izvora, uključujući gas radon u kućama i kosmičke zrake iz svemira, po zemljama kreće se od oko 2,7 mSv tokom godine u Velikoj Britaniji do više od 7 mSv godišnje za neke grupe ljudi u Finskoj. Za poređenje, jedan rendgenski snimak grudnog koša izlaže pacijenta oko 0,1 mSv zračenja, a jedan mamograf 0,4 mSv. Neki drugi testovi snimanja imaju veću izloženost, uključujući CT skeniranje cele kičme (10 mSv) i PET skeniranje (25 mSv).
Autori primećuju da nalazi pokazuju opservacijske asocijacije, a ne uzrok i posledice, i ukazuju na nekoliko ograničenja, uključujući odsustvo podataka o tipovima dijabetesa, potencijalne rezidualne konfuzije od neuračunatih faktora ili netačnosti merenja koje utiču na vezu između rizika od dijabetesa i izlaganja radijaciji.
Štaviše, oni naglašavaju važnost razmatranja pristrasnosti izbora zbog učešća samo 30% hitnih radnika u studiji NEVS. Retrospektivni dizajn takođe uvodi faktore kao što su pristrasnost informacija, koje treba uzeti u obzir prilikom tumačenja rezultata.
Na kraju, autori se „iskreno zahvaljuju radnicima hitne pomoći koji su se izborili sa incidentom u nuklearnoj elektrani Fukušima Daiči, kako za njihove herojske napore u minimiziranju rizika, tako i za njihovo dobrovoljno učešće u studiji NEWS, koja doprinosi našem razumevanju radijacije. uticaja na zdravlje i javnu bezbednost.“
