Pokazalo se da neurohirurški tretman sa dubokom stimulacijom mozga u relativno novoj ciljnoj oblasti ublažava nehotični tremor kod Parkinsonove bolesti i esencijalnog tremora do najmanje pet i 10 godina nakon početka lečenja. Pored toga, korišćenjem ovog ciljnog područja, operacija bi se mogla izvesti pod opštom anestezijom. Ovo je prikazano u tezi Rasmusa Stenmarka Persona sa Univerziteta Umea.
Duboka stimulacija mozga (DBS) uključuje trajno implantiranje jedne ili dve elektrode u različite ciljne oblasti mozga i u neuropejsmejker koji se postavlja ispod kože na grudima. Uz kontinuiranu električnu stimulaciju, moguće je prilagoditi patološke obrasce signala u mozgu i ublažiti simptome kao što je tremor.
Tradicionalna meta tremora, struktura koja se zove talamus, nije vidljiva na magnetnoj rezonanciji (MRI). DBS operacija tremora se stoga obično izvodi dok je pacijent budan kako bi se potvrdilo ispravno postavljanje elektrode uz pomoć, između ostalog, test stimulacije.
Nekoliko manjih studija je pokazalo da DBS cilja na novu ciljnu oblast, strukturu koja se zove kaudalna zona incerta (cZi), i ublažava drhtanje i poboljšava fine motoričke sposobnosti kod pacijenata sa Parkinsonovom bolešću i esencijalnim tremorom.
Pošto se cZi nalazi u neposrednoj blizini struktura vidljivih na MRI, moguće je potvrditi dobar položaj elektrode uz pomoć rendgenskih zraka, što omogućava operaciju u opštoj anesteziji. Međutim, ove studije su sprovedene sa nezaslepljenim procenama, bez kontrolne grupe i sa relativno kratkim praćenjem, što je ograničilo naučnu snagu rezultata ovih studija.
Po prvi put, pozitivan efekat cZi-DBS na motoričke simptome i kvalitet života kod pacijenata sa Parkinsonovom bolešću je pokazano u randomizovanoj, slepoj studiji lečenja. cZi-DBS je veoma dobro uticao na tremor, umeren na finu motoriku i poboljšao kvalitet života.
„U dve dugoročne studije, videli smo da su tremori značajno ublaženi najmanje pet godina nakon operacije za pacijente sa Parkinsonovom bolešću i 10 godina za esencijalni tremor. Takođe smo analizirali jednogodišnji rezultat cZi-DBS za esencijalni tremor i uporedili pacijente koji su bili podvrgnuti operaciji u budnom stanju sa onima koji su bili podvrgnuti operaciji u opštoj anesteziji i videli slične efekte i komplikacije između različitih hirurških metoda“, kaže Person, koji brani svoju tezu na Univerzitetu Umea u petak, 8. decembra.
„Analizom položaja elektrode u mozgu i stvaranjem simulacija električnog polja oko elektroda, uspeli smo da mapiramo na koje strukture je uticala stimulacija.
Istraživanje je pokazalo da je stimulacija bila koncentrisana u području koje je obuhvatalo i zonu incerta i susedne nervne puteve od malog mozga do talamusa. Ranije se pokazalo da su ovi nervni putevi uključeni u mehanizam bolesti iza tremora i kod Parkinsonove bolesti i kod esencijalnog tremora.
Objektivnije potvrđena efikasnost cZi-DBS kod Parkinsonove bolesti znači da sada postoji dodatna ciljna oblast koja se koristi za DBS kod ove bolesti. Prvi put se pokazalo da efekat na tremor traje nekoliko godina nakon operacije, čak i kod esencijalnog tremora. Zajedno sa sličnom efikasnošću između anestezirane i budne operacije, sada postoji nekoliko prednosti korišćenja cZi kao mete za DBS umesto tradicionalne mete u talamusu.
„Verujemo da činjenica da se operacija izvodi pod opštom anestezijom može povećati tačnost operacije, potencijalno smanjiti komplikacije i poboljšati iskustvo operacije za pacijente“, kaže Person.
