Studija sa ljudima koji injektiraju droge procenjivala je minimalno invazivni test zasnovan na mrljama osušene krvi (DBS) za praćenje infekcije virusom hepatitisa C (HCV). Pokazalo se da upotreba DBS uzoraka za detekciju HCV RNK i genotipizaciju efikasno procenjuje izlečenje nakon tretmana i pravi razliku između reinfekcije i neuspeha lečenja.
Rezultati podržavaju održivost decentralizovanog lečenja i praćenja nakon tretmana za ljude koji injektiraju droge, koji se često suočavaju sa izazovima u pristupu zdravstvenom sistemu. Studija, koja je objavljena u časopisu Journal of Medical Virologi, sprovedena je u okviru projekta uz podršku programa „Osvojiti hepatitis putem mikroeliminacije“ (CHIME).
Istraživači iz različitih istraživačkih institucija sarađivali su na projektu, uključujući istraživačku grupu za kliničku virusologiju i nove dijagnostičke alate, koju predvodi dr Elisa Martro, iz Nemca Trias i Pujol Research Institute (IGTP) i dr Sabelu Lens iz Kliničke grupe za virusni hepatitis.
U skladu sa strategijom koju je predložila Svetska zdravstvena organizacija za eliminaciju virusnog hepatitisa kao pretnje po javno zdravlje do 2030. godine i Planom za prevenciju i kontrolu hepatitisa u Kataloniji, u kojem dr Martro aktivno učestvuje, njena grupa je fokusirana godine na pojednostavljivanju dijagnoze hepatitisa C razvijanjem i validacijom testa koji može otkriti RNK virusa koristeći DBS uzorke.
Ovi minimalno invazivni uzorci mogu se sakupljati u centrima za smanjenje štete ili u centrima za negu i praćenje zavisnosti od droga (poznati kao CAS na katalonskom), čime se poboljšava pristup dijagnozi hepatitisa C za ranjive populacije, kao što su ljudi koji injektiraju droge. Iako je ovaj novi test pokazao dobre kliničke performanse kao dijagnostičko sredstvo za otkrivanje HCV RNK pre lečenja u prethodnim studijama istraživačke grupe Clinical Virologi and Nev Diagnostic Tools, upotreba DBS uzoraka nije procenjena kao test za izlečenje ili za otkrivanje ponovna infekcija nakon tretmana.
Multidisciplinarna istraživačka grupa je bila u mogućnosti da nastavi projekat sa novim modelom nege za hepatitis C, zasnovan na dijagnozi, lečenju i praćenju ponovne infekcije u centru za smanjenje štete REDAN La Mina.
Od 2019. godine, oko 750 pojedinaca koji injektiraju drogu testirano je kroz ovu inicijativu, koju je osmislila dr Sabela Lens iz Kliničke jedinice za virusni hepatitis u bolnici, u saradnji sa istraživačkom grupom za kliničku virusologiju i nove dijagnostičke alate pri Germans Trias i Pujol Research Institute (IGTP), koju vodi dr Martro iz Službe za mikrobiologiju (LCMN) nemačke bolnice Trias i Pujol (HUGTiP), kao i CEEISCAT i Agencije za javno zdravlje Katalonije.
U ovom projektu, grupa dr Martro je imala za cilj da proceni kliničke performanse prethodno razvijenog HCV-RNA testa zasnovanog na DBS, za procenu izlečenja i otkrivanje rekurentne viremije nakon tretmana na licu mesta u centru za smanjenje štete, u poređenju sa komercijalno dostupan HCV-RNA test na mestu zbrinjavanja. Štaviše, oni su pokušali da procene mogućnost razlikovanja između reinfekcije i neuspeha lečenja putem HCV genotipizacije od osnovnih i DBS uzoraka nakon praćenja.
Obično se ove procene (lečenje i reinfekcija) izvode korišćenjem uzoraka krvi iz vene punkcije prikupljenih u zdravstvenim centrima, što može biti teško za osobe koje injektiraju droge i često imaju ograničen pristup sistemu zdravstvene zaštite. Nedavno objavljeni rezultati pokazuju kako prikupljanje DBS uzoraka pre i posle tretmana može da pojednostavi ove procene u decentralizovanim programima za testiranje i lečenje.
„Uspeh projekta CHIME leži u decentralizovanoj dijagnozi i lečenju koji se pruža u REDAN La Mina. Medicinska sestra obučena za hepatološke procene je uključena u studiju kako bi upisala i posetila učesnike. Hepatolozi na bolničkoj klinici su takođe pregledali svaki slučaj i propisali decentralizovano lečenje Pored toga, grupa dr Martro je sprovela detekciju HCV-a i sekvencioniranje iz DBS uzoraka prikupljenih pre i posle tretmana.Ovaj pilot program uključuje HCV dijagnozu na licu mesta za manje od sat vremena, lečenje u istom centru i praćenje radi procene reinfekcije “, navodi dr Lens.
Reinfekcija je česta kod ljudi koji injektiraju drogu i moraju se lečiti da bi se sprečilo dalje prenošenje virusa. Tokom rane reinfekcije, nizak nivo virusa može biti prisutan, što čini njegovo otkrivanje u DBS uzorcima izazovnim, jer oni sadrže samo malu količinu krvi. Od 193 uzorka DBS testiranih nakon tretmana, test zasnovan na DBS pokazao je 100% specifičnosti i osetljivosti u rasponu od 84% do 96% na osnovu različitih relevantnih graničnih vrednosti virusnog opterećenja, i slične stope kao test izlečenja (tri meseca nakon tretmana ).
Mora se imati na umu da je među pacijentima sa rekurentnom viremijom nakon lečenja, jedna desetina imala nisko virusno opterećenje. Štaviše, genotipizacija HCV-a omogućila je istraživačima da klasifikuju 73% slučajeva viremije kao reinfekciju ili neuspeh lečenja.
Sakupljanje DBS uzoraka je obavljeno pre antivirusnog tretmana i posle tretmana ako je rekurentna viremija otkrivena komercijalno dostupnim testom na mestu zbrinjavanja. Ana Not, prvi autor članka (koji će biti deo njenog doktorata), objašnjava da nam je „upotreba DBS omogućila da sekvenciramo virus pre i posle tretmana i uporedimo sekvence kako bismo utvrdili da li je virus bio isti (što ukazuje na neuspeh lečenja) ili ako je drugačiji (ukazuje na reinfekciju). Ova informacija je omogućila hepatologu da odluči o najprikladnijoj antivirusnoj kombinaciji za drugi tretman.“
Istraživanje pokazuje potencijal korišćenja DBS uzoraka za određivanje izlečenja i razlikovanje između reinfekcije i relapsa nakon antivirusnog lečenja hepatitisa C kod ljudi koji injektiraju drogu. Korišćenje DBS uzoraka omogućava decentralizaciju lečenja i praćenja, poboljšavajući pristup nezi za ove ljude. Uprkos tome, dr Martro ističe da je „mali broj pacijenata imao nisko virusno opterećenje, što može ometati otkrivanje viremije i genotipizaciju u DBS. Kao rezultat toga, preporučuje se ponovno testiranje (npr. svakih šest meseci) za osobe koje su pod rizikom od ponovne infekcije HCV-om“.