Kada sledeći put budete šetali kroz šumu tokom zime, obratite pažnju na jednog od najupornijih i najsrdačnijih preživelih u prirodi – mahovinu. Iako se može činiti kao samo zelena podloga ispod vaših stopala, mahovina je daleko više od toga. Ona je simbol izdržljivosti i partnerstva koje se proteže kroz vekove.
Naučnici su se decenijama divili mahovinama, biljkama koje su prešle na kopno pre 450 miliona godina, tokom ordovicijanskog perioda. Njihova sposobnost da prežive na suvom zemljištu bila je ključna za razvoj kopnenog biljnog sveta. Ali kako su ove biljke uspele da se prilagode na suvo kopno?
Jedan od odgovora leži u njihovom partnerstvu sa gljivama. Kada su mahovine prvi put dospele na kopno, morale su da se suoče sa novim izazovima kao što su regulacija vode, fluktuirajuće temperature i UV zračenje. Srećom, naišle su na gljive koje su već kolonizovale tlo. Ove rane gljive su imale mrežu, poznatu kao micelijum, koja je pomagala u apsorpciji hranljivih materija sa zemlje. U zamenu za ove hranljive materije, mahovine su pružale gljivama ugljenik, pokrećući tako simbiotski odnos koji je trajao do današnjih dana.
Naučnici sa Državnog univerziteta Univerziteta u Mičigenu istražuju ove složene interakcije između mahovina, gljiva i endobakterija – bakterija koje žive unutar gljiva. Njihova istraživanja otkrivaju da su ove endobakterije ključne za komunikaciju između mahovina i gljiva. Kada su prisutne, gljive mogu lakše da komuniciraju sa svojim mahovinskim domaćinima, dok njihovo odsustvo može izazvati promene u ponašanju gljiva.
Ova otkrića ne samo da pružaju uvid u evoluciju kopnenog biljnog sveta, već imaju i praktične primene. Na primer, mahovine bi mogle biti ključne za buduće svemirske misije, gde bi mogle da se koriste kao proizvođači kiseonika i drugih korisnih materijala.
U krajnjoj liniji, istraživanje ove simbioze između biljaka i mikroba može nas naučiti mnogo toga o tome kako život opstaje na Zemlji i šta nas čeka u budućnosti, kako na našoj planeti, tako i na drugim svetovima.
