Istraživači Cedars-Sinai napravili su do sada najopsežniju analizu promena na mrežnjači – sloju tkiva na zadnjem delu oka odakle potiču vizuelne informacije – i kako te promene na mrežnjači odgovaraju promenama mozga i kognitivnih funkcija kod pacijenata sa Alchajmerovom bolešću.
Njihova analiza, objavljena u Acta Neuropathologica, važan je korak ka razumevanju složenih efekata Alchajmerove bolesti na mrežnjaču, posebno u najranijim fazama kognitivnog oštećenja. Stručnjaci veruju da je ovo razumevanje ključno za razvoj efikasnijih tretmana koji bi mogli sprečiti napredovanje bolesti.
Više od 3 miliona Amerikanaca svake godine ima dijagnozu Alchajmerove bolesti. Bolest progresivno uništava pamćenje i kognitivne sposobnosti. Trenutno, ne postoji nijedan dijagnostički test koji može definitivno da dijagnostikuje pacijenta sa Alchajmerovom bolešću, a najnoviji tretmani samo usporavaju – ne zaustavljaju – napredovanje.
„Naša studija je prva koja pruža detaljne analize profila proteina i molekularnih, ćelijskih i strukturnih efekata Alchajmerove bolesti na ljudsku mrežnjaču i kako oni odgovaraju promenama u mozgu i kognitivnim funkcijama“, rekla je Maja Koronio- Hamaoui, dr., profesor neurohirurgije, neurologije i biomedicinskih nauka na Cedars-Sinai i viši autor studije.
„Ovi nalazi mogu na kraju dovesti do razvoja tehnika snimanja koje nam omogućavaju da ranije i preciznije dijagnostikujemo Alchajmerovu bolest i neinvazivno pratimo njenu progresiju gledajući kroz oko.“
„Retina, razvojni produžetak mozga, nudi neuporedivu priliku za pristupačno, neinvazivno praćenje centralnog nervnog sistema“, rekao je mr Iosef Koronio, naučni saradnik na Odeljenju za neurohirurgiju Cedars-Sinai i prvi autor studije. „A uz pomoć naših saradnika, otkrili smo akumulaciju visoko toksičnih proteina u mrežnjači pacijenata sa Alchajmerovom bolešću i blagim kognitivnim oštećenjem, što izaziva ozbiljnu degeneraciju ćelija.
Istraživači su pogledali uzorke retinalnog i moždanog tkiva prikupljene tokom 14 godina od 86 ljudskih donora – najveća grupa uzoraka mrežnjače od ljudi sa Alchajmerovom bolešću i blagim kognitivnim oštećenjem koji su do sada proučavani. Oni su uporedili uzorke donatora sa normalnom kognitivnom funkcijom sa onima sa blagim kognitivnim oštećenjem u najranijim stadijumima Alchajmerove bolesti i onima sa kasnijim stadijumom demencije Alchajmerove bolesti.
Istraživači su istraživali fizičke karakteristike mrežnjače ovih pacijenata, mereći i mapirajući markere upale i funkcionalnog gubitka ćelija, i analizirali proteine prisutne u tkivima retine i mozga.
Evo šta su istraživači pronašli u mrežnjači pacijenata sa blagim kognitivnim oštećenjem i Alchajmerovom bolešću:
„Ove promene na mrežnjači su u korelaciji sa promenama u delovima mozga koji se nazivaju entorinalni i temporalni korteks, čvorište za pamćenje, navigaciju i percepciju vremena“, rekao je Koronio.
Promene na mrežnjači su takođe bile u korelaciji sa patološkim stadijumom Alchajmerove bolesti (nazvanom Braak stadijum) i kognitivnim statusom pacijenata. A pronađeni su čak i kod pacijenata koji su izgledali kognitivno normalni ili vrlo blago oštećeni, što ih je označilo kao mogući rani prediktor kasnijeg kognitivnog pada.
„Ovi nalazi nam daju dublje razumevanje efekata Alchajmerove bolesti na mrežnjaču“, rekao je Keith L. Black, MD, predsednik Odeljenja za neurohirurgiju i Ruth i Lavrence Harvei katedre za neuronauku u Cedars-Sinai i ko- autor studije. „Pošto ove promene odgovaraju promenama u mozgu i mogu se otkriti u najranijim stadijumima oštećenja, one nas mogu dovesti do nove dijagnostike Alchajmerove bolesti i sredstava za procenu novih oblika lečenja.
