Naučnici su otkrili da su Denisovanci, misteriozna grupa hominina koja je živela pre više od 40.000 godina, kroz višestruka ukrštanja sa savremenim ljudima preneli određene gene koji su oblikovali ljudsku evoluciju i pomogli u prilagodbi na različite uslove života. Ovo otkriće može pružiti ključne informacije o tome kako su se oblikovali naši preci i kakav je uticaj Denisovaca na savremene ljudske populacije.
Iako su fosilni tragovi Denisovaca veoma ograničeni, sastavljeni uglavnom od kosti prsta, zuba, vilice i fragmenata lobanje pronađenih u pećini Denisova u planinama Altaja u Sibiru, nova istraživanja koja koriste moderne tehnike analize genoma omogućila su naučnicima da otkriju preživele segmente njihove DNK u genomima savremenih ljudi. Ovi tragovi ukazuju na najmanje tri značajna događaja ukrštanja između Denisovaca i drugih hominina, uključujući neandertalce i savremene ljude.
Dr Linda Ongaro, postdoktorska istraživačica na Triniti koledžu u Dablinu, ističe da je ovo otkriće jedno od najuzbudljivijih u ljudskoj evoluciji u poslednjoj deceniji. Ona objašnjava da je dugotrajno postojala zabluda da je ljudska evolucija bila uredan proces koji se razvijao iz jednog zajedničkog pretka. Međutim, najnovija istraživanja pokazuju da je došlo do čestih ukrštanja sa različitim vrstama hominina, što je pomoglo u oblikovanju ljudskog genoma kakav poznajemo danas.
Jedan od ključnih nalaza je da su Denisovci, koji su imali širok geografski opseg – od Sibira do jugoistočne Azije, Okeanije pa sve do Južne Amerike – bili prilagođeni različitim ekološkim uslovima. Iako fosilni tragovi nisu bili dovoljni da se rekonstruise potpuno njihova fiziologija, analize genoma otkrivaju da su se Denisovci ukrštali sa ljudima i time ostavili genetski utisak u nekoliko populacija.
Analize DNK otkrile su da su geni Denisovaca pomogli modernim ljudima da prežive u specifičnim uslovima. Među najznačajnijim genetskim doprinosima je onaj koji omogućava bolje podnošenje uslova niske koncentracije kiseonika, što je korisno za populacije kao što su Tibetsanci. Takođe, pronađeni su geni koji daju jači imunitet i omogućavaju bolje metabolizovanje lipida, što je od pomoći u hladnijim klimama, kao što su uslovi u Arktiku za Inuiti.
Prof. Emilia Huerta-Sanchez, koja je radila na ovom istraživanju, ističe da su Denisovci bili prilagođeni različitim sredinama, što je omogućilo ljudskim populacijama da usvoje njihove genetske prednosti, posebno u ekstremnim uslovima. „Ove adaptacije su pomogle savremenim ljudima da prežive u varijantnim klimatskim uslovima, od visinskih predela Tibeta do hladnih oblasti Arktika“, rekla je Huerta-Sanchez.
Ove nove informacije o genetskom nasleđu Denisovaca otvaraju mogućnosti za dalja istraživanja koja mogu pružiti još dublje razumevanje uloge Denisovaca u evoluciji Homo sapiensa. Dr Ongaro i njen tim navode da bi dalja istraživanja mogla otkriti još nepoznate genetske tragove, posebno u nedovoljno proučavanim populacijama, kao što su oni koji žive u izuzetno izolovanim područjima.
„Postoji mnogo prostora za dalja istraživanja koja će nam pomoći da kompletiramo sliku o tome kako su Denisovci uticali na današnje ljude“, dodala je dr Ongaro. „Kombinovanjem genetskih analiza sa arheološkim podacima, ako se otkriju novi fosili, možemo dobiti mnogo potpuniju sliku o njihovom životu i uticaju na ljudsku evoluciju“.
Ova otkrića predstavljaju značajan korak napred u razumevanju kako su naši preci evoluirali i kako su različite grupe hominina, kao što su Denisovanci i neandertalci, oblikovali ljudsku genetiku i omogućili prilagodbu na različite ekološke izazove.
