Istraživanje Kraljevskog muzeja Ontarija (ROM) koje ispituje emisije gasova sa efektom staklene bašte iz korita jezera koje se suši u Velikom slanom jezeru u Juti, izračunava da je 2020. godine oslobođeno 4,1 milion tona ugljen-dioksida i drugih gasova staklene bašte. Ovo istraživanje sugeriše da su jezerska korita koja se suši zanemaren, ali potencijalno značajan izvor gasova sa efektom staklene bašte, koji se može dodatno povećati usled klimatskih promena.
Ovi rezultati su objavljeni u radu, „Isušivanje slanog jezera je značajan izvor antropogenih emisija gasova staklene bašte“, objavljenom u časopisu One Earth.
„Isušivanje Velikog slanog jezera izazvano ljudskim faktorom izlaže ogromne površine korita jezera i oslobađa ogromne količine gasova staklene bašte u atmosferu“, rekao je Soren Brothers, koji je vodio ovo istraživanje i kustos klimatskih promena Allan i Helaine Shiff iz ROM-a.
„Značaj isušivanja jezera kao pokretača klimatskih promena treba detaljnije razmotriti i razmotriti u ublažavanju klimatskih promena i planiranju sliva.
Iz godine u godinu nivo vode u Velikom slanom jezeru varira, u velikoj meri u zavisnosti od količine otopljene vode koja se uliva u jezero sa okolnih planina — od rekordno visokih 1980-ih do rekordno niskog 2022. Međutim, to je potrošnja povezana sa ljudima. poljoprivredom, industrijom i opštinskom upotrebom, koji troše sve veće količine slatke vode koja je tokom godina iscrpljivala jezero.
Na drugim mestima širom sveta, ove iste konkurentske upotrebe vode imaju značajan uticaj na nivoe jezera. Kako se ikonična slana jezera kao što su Aralsko more, jezero Urmija, Kaspijsko more i Veliko slano jezero presušuju, ona ne samo da uništavaju kritično stanište za biodiverzitet i stvaraju uslove kvaliteta vazduha koji pogoršavaju zdravlje ljudi, već i ubrzavaju klimatske promene kao novonastale izloženi sedimenti emituju ugljen-dioksid i metan.
Istraživački tim je izmerio emisije ugljen-dioksida i metana iz izloženih sedimenata Velikog slanog jezera, Juta, od aprila do novembra 2020. i uporedio ih sa procenama emisija u vodu kako bi odredio antropogene emisije gasova staklene bašte povezane sa isušivanjem.
Proračuni zasnovani na ovom uzorkovanju pokazuju da je korito jezera emitovalo 4,1 milion tona gasova staklene bašte u atmosferu, prvenstveno (94%) u vidu ugljen-dioksida, što predstavlja povećanje od oko 7% emisija gasova staklene bašte u Juti izazvanih ljudima.
Terenski rad je obavljen dok je Soren Brothers bio docent Limnologije na Državnom univerzitetu Juta, a glavni autor, Melisa Kobo, bila je student master studija na USU. Koautor Tobias Goldhammer je istraživač saradnik na Lajbnic institutu za istraživanje slatke vode (IGB institut) u Berlinu, Nemačka.
Merenja gasova ugljen-dioksida i metana vršena su svake dve nedelje iz isušenog korita jezera korišćenjem prenosivog analizatora gasova staklene bašte pričvršćenog na zatvorenu komoru.
Sedam lokacija na jednoj lokaciji na južnom kraju jezera posećivano je više puta tokom godine, a još tri lokacije su uzorkovane tokom intenzivne trodnevne kampanje za utvrđivanje prostorne varijabilnosti širom jezera, koje je na 1.700 kvadratnih milja (4.400 kvadratnih kilometara) je najveće slano jezero na zapadnoj hemisferi.
Pošto je metan 28 puta snažniji gas staklene bašte od ugljen-dioksida, uticaj ovih emisija na globalno zagrevanje izračunat je kao „ekvivalenata ugljen-dioksida“ kako bi se objasnio veći uticaj metana.
Na kraju, ovi podaci su pokazali da su emisije gasova staklene bašte iz osušenog korita jezera snažno i pozitivno povezane sa toplim temperaturama, čak i na lokacijama koje su bile izložene više od dve decenije.
Da bi se utvrdilo da li je jezero istorijski moglo biti značajan izvor gasova staklene bašte, tim je izvršio merenja emisija gasova staklene bašte u blizini obale iz jezera, kao i analizu hemije vode koju je prikupio tim i vladine skupove podataka.
Zajedno, ove analize su pokazale da prvobitno jezero verovatno nije bio značajan izvor gasova staklene bašte u atmosferi, čineći isušeno jezersko korito novim pokretačem atmosferskog zagrevanja.
Kako klimatske promene pogoršavaju sušu u sušnim regionima, isušivanje reka i jezera može doprineti povratnim spregama o klimatskim promenama i treba ih uzeti u obzir u procenama globalne proizvodnje gasova staklene bašte, kao i politikama i naporima za smanjenje.
