Pre pet stotina miliona godina, takozvani kambrijski događaj „ZAČIN” je doveo do dramatičnog pada nivoa kiseonika u okeanima.
Sada su istraživači sa Univerziteta u Kopenhagenu istražili kako se velika anoksija okeana, ili uslovi osiromašeni kiseonikom, razvili tokom događaja i njegove potencijalne posledice danas.
U svojoj studiji pod naslovom „Kaskadni gubitak kiseonika na obalama u okeanima – uvidi iz Cambrian SPICE događaja“, objavljenoj u One Earth, istraživači su otkrili da je lančana reakcija koja uključuje recikliranje fosfora iz okeanskih sedimenata igrala ključnu ulogu u ovom padu nivoa kiseonika u okeanima.
„U anoksičnim uslovima, fosfor se efikasnije oslobađa iz sedimenata, što dodatno smanjuje nivo kiseonika i povećava anoksiju na globalnom nivou“, kaže vanredni profesor Tais V. Dahl sa Instituta Globe, viši autor studije.
On dodaje: „Ova samopojačavajuća petlja dovela je do brze i produžene morske anoksije. Studija upozorava da se povratna sprega još uvek nazire u današnjim okeanima, gde ljudske aktivnosti mogu uticati na dinamiku hranljivih materija na načine koji povećavaju rizik od pokretanja kaskadne anoksike Obalne zone, posebno, mogu biti podložne anoksiji koja bi se mogla širiti u većim razmerama.
Dok anoksija globalnih razmera danas nije neposredna pretnja zbog ograničenih resursa fosfora i visokog nivoa kiseonika u atmosferi, studija naglašava važnost razumevanja dinamike hranljivih materija i procesa sedimentacije, posebno u obalnim zonama. Ovi uvidi su ključni za upravljanje zdravljem morskih ekosistema i njihovih rezidentnih životinjskih vrsta.
Upoređivanjem drevnih i modernih morskih sistema, ova studija pruža vredan uvid u potencijalnu evoluciju hemije okeana danas. Naglašavajući važnost istorijskog konteksta, istraživanje ima za cilj da unapredi modele predviđanja i usmerava političke odluke za očuvanje morskih ekosistema i obezbeđivanje njihove otpornosti u uslovima tekućih promena životne sredine.
