Prirodne ćelije ubice (NK), koje su deo urođenog imunog sistema, mogu trajno ostati u zaraženom tkivu i tako doprineti imunološkom pamćenju, otkrili su istraživači sa Univerziteta u Vircburgu.
Tim istraživačke grupe Maks Plank za sistemsku imunologiju na čelu sa imunologom iz Vircburga Georgom Gaštajgerom objavio je ove iznenađujuće nalaze u časopisu Imunitet. Tokom lokalnih infekcija na koži, ove ćelije mogu migrirati u tkivo i tamo ostati dugotrajno. Na taj način doprinose imunološkom pamćenju. Činjenica da limfociti urođenog imunog sistema poseduju ove sposobnosti do sada nije bila poznata.
Imuni sistem se sastoji od urođenog i stečenog dela. Urođeni imuni sistem nas štiti od klica od rođenja, dok se adaptivna imunološka odbrana uči tokom života: pokazuje značajnu prilagodljivost novim ili izmenjenim patogenima i formira takozvanu imunološku memoriju. Ovo omogućava našem telu da brže reaguje na ponovljeni kontakt sa patogenima, kao što se koristi u vakcinaciji, na primer.
NK ćelije su limfociti urođenog imunog sistema. Njihovo ime sve govori – eliminišu ćelije ili tumore zaražene virusom. Stoga su oni opsežno proučavani u oblasti terapije tumora. Manje poznata oblast do sada je bila njihova uloga u tkivima.
Koža u početku nije naseljena ovim specijalizovanim imunim ćelijama pri rođenju. Tim istraživačke grupe Maks Plank iz Vircburga pokazao je da se NK ćelije tamo naseljavaju tek nakon infekcije. „Bili smo iznenađeni da specijalizovana podskupina NK ćelija koje migriraju na kožu tokom infekcije takođe ostaju tamo dugoročno“, kaže Kristin Fridrih, prvi autor studije i postdoktorski istraživač u istraživačkoj grupi. „Ranije smo prvenstveno znali da se imunološke ćelije naseljavaju u tkivima dugoročno nakon infekcija iz ćelija adaptivnog imunog sistema, kao što su T ćelije.“
Ranije se verovalo da su prirodne ćelije ubice, koje pripadaju urođenom imunološkom sistemu, prilično kratkovečne ćelije koje uglavnom cirkulišu u krvi i samo privremeno prelaze u upaljena tkiva tokom infekcije.
„Uspeli smo da pokažemo da ove ćelije mogu da reaguju mnogo brže tokom druge infekcije jer su već prisutne na tom mestu“, objašnjava Gaštajger, šef istraživačke grupe. Dakle, čini se da urođeni sistem uči više nego što se ranije mislilo i može se prilagoditi u tkivima na ponavljajuće pretnje od patogena. „Možda su ovi mehanizmi uspostavljeni rano u evoluciji, čak i pre nego što se razvio adaptivni sistem“, kaže imunolog.
U sledećem koraku, naučnici imaju za cilj da verifikuju svoj pristup u ljudskim tkivima i saznaju više o osnovnim mehanizmima. U saradnji sa Univerzitetskom bolnicom u Vircburgu, oni će ispitati prirodne ćelije ubice kod pacijenata koji su imali šindre i erizipele nakon što je infekcija prevaziđena.
„Želimo da razumemo zašto ove ćelije mogu da kolonizuju samo specifične niše tkiva i šta im je potrebno za to“, kaže Gasteiger. Razumevanje načina na koji NK ćelije funkcionišu u različitim tkivima može pomoći da se ciljaju poboljšanja u vakcinaciji i imunoterapiji.
