Međunarodni istraživački tim predvođen naučnicima sa Univerziteta u Liježu otkrio je zanimljivu novu terapijsku metu za lečenje melanoma otpornog na ciljane terapije. Inhibicija enzima VARS bi mogla sprečiti ovu terapijsku rezistenciju tako što bi se ponovo osetljivi tumori otporni na ove ciljane terapije. Rad je objavljen u Nature Cell Biology.
Melanom je jedan od najozbiljnijih i najagresivnijih oblika raka kože. Kada se dijagnostikuje rano, melanom se hirurški uklanja. Međutim, kada se razviju metastaze (tj. sekundarni udaljeni tumori), melanom postaje teško lečiti, ograničavajući šanse pacijenata za oporavak.
Svake godine u Belgiji oko 3.000 ljudi oboli od melanoma. Lekari koriste ciljane terapije za lečenje pacijenata sa melanomom kože sa mutacijom u BRAF genu – genu odgovornom za proizvodnju B-Raf, proteina koji promoviše razvoj raka.
„Ova mutacija se nalazi kod preko 50% pacijenata“, objašnjava Pjer Klouz, istraživač sa Univerziteta u Liježu. „Dok su ciljane terapije veoma efikasne u smanjenju tumora, skoro svi pacijenti koji ih koriste će razviti stečenu ili sekundarnu rezistenciju na ove terapije, što ograničava dugoročni terapijski odgovor.“ Stoga je ključno razumeti mehanizme uključene u otpornost na ciljane terapije kako bi se razvile nove terapijske strategije za pacijente sa melanomom.
Tim iz Laboratorije za signalizaciju raka (ULiege) je upravo došao do veoma interesantnog otkrića u ovoj oblasti. „Zahvaljujući analizi prikupljenih podataka, mogli smo da primetimo da je prilagođavanje ćelija melanoma ciljanoj terapiji povezano sa reprogramiranjem sinteze proteina“, objašnjava Najla El Hačem, istraživač iz Belgijske fondacije za borbu protiv raka.
„Kombinovali smo brojne pristupe sekvenciranju proteina i RNK i otkrili da ćelije otporne na terapiju razvijaju zavisnost od određenih bitnih igrača u sintezi proteina, regulišući transfer RNK (tRNK).“
Ovi igrači uključuju enzim VARS (Valil tRNA sintetaza), koji reguliše aminoacilaciju—proces kojim se amino kiselina vezuje za tRNK—transfernih RNK i promoviše otpor u ćelijama melanoma. Genetska inhibicija VARS-a stoga sprečava terapijsku rezistenciju i resenzibilizira tumore otporne na ciljane terapije.
„Obećavajući rezultati ovog istraživanja otvaraju put za nove kombinacije tretmana za maligni melanom. Ovo otkriće pokazuje da regulacija transfernih RNK igra važnu ulogu u terapijskoj rezistenciji“, rekao je Pjer Klouz.
Pored toga, inhibicija VARS-a može poboljšati efikasnost ciljanih terapija i ograničiti razvoj rezistencije na lečenje. Ovi rezultati bi mogli da dovedu do razvoja novih terapijskih strategija i da ponude novi tračak nade za pacijente koji pate od rezistentnog melanoma.
Istraživači će nastaviti svoj rad na transformaciji ovog otkrića u konkretnu i efikasnu terapijsku opciju.
