Neki ljudi imaju gene koji ih čine prirodno jačim, prema najvećoj studiji ove vrste u kojoj je učestvovalo više od 340.000 ljudi u Finskoj.
Pored toga što imaju čvrstu osnovu za izgradnju mišića, utvrđeno je da pojedinci sa najvećom predispozicijom za snagu stiska ruke imaju do 23 procenta manji rizik od uobičajenih bolesti i duži životni vek.
Nalazi studije sugerišu da personalizovani genetski detalji o snazi i slabosti mišića mogu pomoći lekarima da identifikuju ko je u opasnosti od određenih zdravstvenih stanja.
„Prema našim saznanjima, ovo je prva studija koja istražuje vezu između genetske predispozicije za mišićnu snagu i raznih bolesti na ovoj skali“, kaže prvi autor Paivi Herranen, sportski naučnik sa Univerziteta Jivaskila u Finskoj.
Tim smatra da genetski faktori koji utiču na snagu mišića mogu igrati ulogu u zdravom starenju. Snaga mišića, posebno snaga stiska šake, utiče na našu sposobnost da upravljamo bolestima i povredama povezanim sa godinama, a dokazi pokazuju da snaga stiska ruke ima jaku genetsku komponentu.
Iako ovo istraživanje pruža dragocene uvide, Herranen i kolege sa Univerziteta Jivaskila i Univerziteta u Helsinkiju naglašavaju da moramo dalje istražiti kako faktori načina života poput fizičke aktivnosti utiču na genetske predispozicije kako bi uticali na zdravstvene ishode.
Proučavali su 342.443 ljudi iz FinnGen skupa podataka, međunarodne saradnje finskih biobanka koja sadrži zdravstvene i genetske informacije. Učesnici su bili starosti od 40 do 108 godina, a žene su činile 53 posto.
Herranen i tim su koristili nedavno razvijeni poligeni skor (PGS), jedinstvenu meru koja sumira procenjene efekte stotina hiljada genetskih varijanti.
Oni su uporedili ljude čiji su geni predisponirali na jaču ili slabiju snagu stiska (HGS) i ispitali kako to utiče na njihov rizik od 27 zdravstvenih ishoda, uključujući smrtnost i neke od najčešćih nezaraznih bolesti i stanja u Finskoj.
Bolesti i stanja obuhvataju bolesti srca i pluća, poremećaje mišićno-skeletnog i vezivnog tkiva, karcinome, padove i prelome, mentalne i kognitivne poremećaje.
Otkrili su da je viši poligenski rezultat za snagu stiska ruke (PGS HGS) povezan sa manjim rizikom od smrti zbog kardiovaskularnih uzroka i manjim rizikom od smrti zbog bilo kog uzroka, iako su efekti bili mali.
Ljudi sa višim PGS HGS takođe su imali manje šanse da razviju mnoga od izmerenih stanja. Na primer, viši PGS HGS je bio povezan sa nižim rizikom od depresije kod oba pola, i sa nižim BMI kod žena, ali ne i kod muškaraca.
Najznačajniji efekat je primećen kod poliartroze (degenerativna bolest zglobova) i vaskularne demencije (demencija uzrokovana ograničenim dotokom krvi u mozak, često usled moždanog udara). U poređenju sa onima u najnižoj petoj za PGS HGS, oni u najvišoj petini imali su 23 posto manji rizik od poliartroze i 21 posto manji rizik od vaskularne demencije.
„Na osnovu naših rezultata, mišićna snaga, kognitivne funkcije i depresivni poremećaji mogu biti delimično regulisani istom genetskom pozadinom“, pišu autori u svom objavljenom radu, dodajući da njihovi rezultati „naglašavaju važnost održavanja adekvatne mišićne snage tokom životnog veka. “
Čini se da PGS HGS ne utiče na to koliko se dobro oporavljamo od ozbiljnih štetnih zdravstvenih događaja kao što su ishemijska bolest srca, moždani udar i prelom butne kosti, koji su uključeni u njihovu analizu jer se verovatnoća smrti povećava u godini nakon događaja.
„Čini se da se genetska predispozicija za veću mišićnu snagu više odražava na intrinzičnu sposobnost pojedinca da se odupre i zaštiti od patoloških promena koje se javljaju tokom starenja nego na sposobnost da se oporavi ili potpuno povrati nakon teških nedaća“, objašnjava Herranen.
Tim sugeriše da samo korišćenje PGS HGS verovatno nije korisno u kliničkim uslovima. Međutim, moglo bi biti dragoceno za buduća istraživanja da se otkrije da li je veza između mišićne snage i zdravstvenih problema posledica direktnih uzroka ili zajedničkih genetskih faktora i faktora životne sredine.
„Moglo bi se koristiti za proučavanje kako način života, kao što je fizička aktivnost, modifikuje intrinzičnu sposobnost čoveka da se odupre bolestima i da li se njihov uticaj na zdravlje razlikuje zbog genetske predispozicije za mišićnu snagu“, zaključuju istraživači.
„Potrebna su i dalja istraživanja kako bi se utvrdilo da li genetska predispozicija pojedinca za mišićnu snagu utiče na odgovore na vežbe i sposobnost treniranja.“
