Tim botaničara iz Ekvadora, Nemačke i Sjedinjenih Država opisao je dve nove vrste biljaka mesoždera upečatljivog izgleda. Oni su deo maslaca (rod Pinguicula), grupe cvetnih biljaka sa oko 115 vrsta koje svojim lepljivim listovima mogu da hvataju i vare male insekte. Dok je većina vrsta maslaca rasprostranjena na severnoj hemisferi, ove nove vrste otkrivene su u visokim Andima južnog Ekvadora, blizu granice sa Peruom.
Biljke mesožderke koriste životinje (obično male insekte) kao dodatni izvor hranljivih materija da nadoknade nedostatak hranljivih materija u supstratu u kojem rastu. To im daje konkurentsku prednost u odnosu na druge biljke i omogućava im da napreduju u izazovnim staništima. Tropski visoki Andi imaju mnoštvo takvih staništa, na primer močvarno područje i stenovite padine prekrivene stalnom kišom i oblacima.
Dve nove vrste opisane u studiji, Pinguicula jimburensis i Pinguicula ombrophila, pronađene su na obali planinske lagune na 3400 m i na skoro vertikalnoj steni na 2900 m, respektivno. Njihova staništa malog obima leže unutar takozvane zone Amotape-Huancabamba, koja obuhvata velike delove južnog Ekvadora i severnog Perua. Ovo područje karakteriše izuzetan biodiverzitet, delom zbog činjenice da neravni teren i raznolika klima Anda pružaju toliko mikrostaništa.
„I koliko su mala i raštrkana pogodna staništa vrste, toliko je i sastav vrsta“, kaže stariji autor Tilo Hening iz Lajbnicovog centra za istraživanje poljoprivrednog pejzaža (ZALF), koji je specijalista za ovu porodicu biljaka u ovom regionu. Njegov kolega Alvaro Perez sa Pontifica Universidad Catolica del Ecuador i njegov tim bili su prvi koji su otkrili biljke. Zatim su stupili u kontakt sa Heningom.
„Obe ove nove vrste poznate su samo sa jedne lokacije, gde se u svakom slučaju javlja samo nekoliko desetina biljnih jedinki.“ Za jednu od njih otkrivena je samo jedna populacija sa oko 15 zrelih jedinki, što je čini ranjivom čak i ako je skrivena u izolovanom, teško dostupnom području. Ovaj uski endemizam (ograničena distribucija u određenom području) tipičan je za zonu Amotape-Huancabamba, a postoji još mnogo novih biljnih i životinjskih vrsta koje čekaju otkriće, kaže Hening.
Sa opisom ove dve nove vrste, broj vrsta Pinguicula zabeleženih u Ekvadoru se utrostručio, pošto je ranije bila poznata samo P. caliptrata, koju je otkrio niko drugi do Alekander von Humboldt. Autori su uvereni da postoji još mnogo novih vrsta koje čekaju formalno naučno priznanje, ali priznaju da je u poslednje vreme to bila trka sa vremenom.
„Rezultati predstavljeni u ovoj studiji pokazuju da je procena neotropskog biodiverziteta daleko od potpune. Čak iu dobro poznatim grupama kao što su biljke mesožderke, nove taksone se kontinuirano otkrivaju i opisuju, posebno iz udaljenih područja koja postaju dostupna u tok neograničenog urbanog širenja“, pišu Hening, Perez i njihove kolege u naučnom članku posvećenom novim biljkama koji je objavljen u časopisu PhitoKeis. „Ovo je i ohrabrujuće i zabrinjavajuće u isto vreme.
„Nemilosrdno širenje gradova i propratno uništavanje staništa predstavljaju ogromnu pretnju biodiverzitetu uopšte, a posebno blisko povezanim i specijalizovanim organizmima koji zavise od njihovih krhkih mikrostaništa“, ističe Hening.
Iako su ove dve nove vrste relativno bezbedne od direktnog uticaja ljudi — pošto se obe javljaju u zaštićenim područjima — klimatske promene izazvane čovekom sve više utiču na ekosisteme bez obzira na lokaciju, posebno one koji se oslanjaju na redovne padavine, kao što su planinske močvare.
Zavisnost od stalne klime se čak ogleda u nazivu jedne od dve nove vrste: Pinguicula ombrophila znači „maslarica koja voli kišu“, pošto biljka preferira veoma vlažne uslove, prima vlagu iz vodenog paramo-zemlja i uživa u čestim kiša i magla tipične za ovo područje.
