Arheolozi su pronašli neobično blago koje je bilo zakopano skoro 2.000 godina ispod pepela i krhotina koji su padali nakon katastrofalne erupcije Vezuva 79. godine.
U prostorijama drevnog doma, ili domusa, iskopavanja su otkrila gradilište, u savršenom stanju. To uključuje alate, neiskorišćene pločice, cigle isklesane od vulkanskog materijala zvanog tuf, i piece de resistance – gomile kreča za mešanje starorimskog betona.
Renoviranje doma može izgledati pomalo svakodnevno, ali otkriće nam daje netaknutu sliku o tome kako su stari Rimljani gradili zgrade u kojima su živeli. Takođe otkriva neke nove informacije o tehnikama gradnje koje su proizvele zgrade koje još uvek stoje hiljadama godina kasnije.
„Iskopavanje u Regiji IX, insula 10, planirano tokom godina Velikog projekta Pompeje, daje, kao što se i očekivalo, važne rezultate za unapređenje našeg znanja o drevnom gradu“, kaže Masimo Osana, generalni direktor muzeja Italije.
Radovi na iskopavanju u Regionu IX, u velikoj meri neistraženom području, nadovezuju se na prethodna iskopavanja drugog, susednog područja, Regije V, i nastali su iz potrebe da se stabilizuju zidovi od eruptivnog materijala na ivici lokacija za iskopavanje „koji se opasno nadvijaju nad iskopana područja“, kaže Osana.
Istoričari i naučnici su fascinirani kako su drevni ljudi živeli i inovirali, ali veliki deo tih informacija je izgubljen u vremenu. Imamo ruševine koje odjekuju, predmete i fragmente predmeta, kostiju i, ako imamo sreće, pisane zapise. Ali Pompeja je sasvim drugo carstvo.
Ono što se dogodilo ljudima u Pompeji bila je užasavajuća tragedija, ali kada je užareni vulkanski pepeo zatrpao grad 79. ne, sačuvao ga je, samo jedan trenutak u vremenu zamrznut za milenijume koji dolaze. Radovi na iskopavanju su mukotrpni i u toku, ali postepeno otkrivaju detalje svakodnevnog života stanovnika grada.
Gradilište je otkriveno u kući čije je iskopavanje u toku ranije pokazalo da pripada pekaru, sa velikom peći.
U kući su pronađeni i umetnički radovi koji prikazuju somun i čašu vina, kao i izborni manifesti koji otkrivaju podršku političaru po imenu Aulus Rustius Verus. A tri žrtve Pompeja – dve žene i dečak – pronađene su nedaleko od peći.
Kako su dalje radili na kući, arheolozi su počeli da otkrivaju dokaze o izgradnji. Delimično pokriveni atrijum sadržao je gomile građevinskog materijala, a oznake na dovratniku vrata koja vode u tablinum, ili prijemnu sobu, verovatno su bile oznake za praćenje gradilišta.
U lararijumu, u kome se čuva kućna svetinja, istraživači su pronašli amfore, glinene posude za koje veruju da su korišćene za mešanje maltera za završnu obradu zidova. A građevinski alati koji su pronađeni u nekoliko prostorija uključivali su odvojke – olovne utege na žici, koji se koriste da bi se osiguralo da su vertikalne linije ravne – i motike koje se koriste za mešanje betona.
Najzad, čini se da otkriće potvrđuje metod mešanja rimskog betona otkriven tek prošle godine. Ranije se smatralo da se kreč meša sa vodom pre nego što se doda suvom pesku poznatom kao pucolana da bi se napravio beton.
Analizom i eksperimentisanjem, naučnici su otkrili da to nije nužno slučaj: umesto toga, suvi kreč i suva pucolana se mešaju sa toplom vodom na veoma visokim temperaturama da bi se dobio veoma izdržljiv, brzovezujući i samozaleđujući beton.
Materijali pronađeni na novootkrivenom gradilištu potvrđuju ovu metodu, kažu arheolozi.
„To je još jedan primer kako nas mali grad Pompeja čini da razumemo toliko mnogo stvari o velikom Rimskom carstvu, ne samo o upotrebi cementa“, kaže direktor Arheološkog parka Pompeja Gabrijel Zuhtrigel.
„Podaci koji se pojavljuju kao da ukazuju na upotrebu živog kreča u fazi izgradnje zidova, praksu koja je već bila pretpostavljena u prošlosti i koja može značajno da ubrza vreme nove izgradnje, ali i renoviranja oštećenih objekata, tj. na primer, zemljotresom“.
Ponovno otkrivanje ovih građevinskih tehnika, izgubljenih toliko godina, takođe bi moglo da donese inovacije za današnje inženjere, dodaju istraživači, u popravci oštećenih zgrada ili ponovnoj upotrebi materijala.
