Morski toplotni talasi će postati redovna pojava na Arktiku u bliskoj budućnosti i proizvod su veće antropogene emisije gasova staklene bašte, prema studiji koju je upravo objavila dr Armineh Barkhordarian sa Klastera izvrsnosti Univerziteta u Hamburgu za klimatska istraživanja CLICCS.
Od 2007. godine uslovi na Arktiku su se promenili, što potvrđuju podaci nedavno objavljeni u časopisu Komunikacije, Zemlja i životna sredina. Između 2007. i 2021. godine, marginalne zone Arktičkog okeana su iskusile 11 morskih toplotnih talasa, koji su proizveli prosečni porast temperature od 2,2 stepena Celzijusa iznad sezonske norme i koji su trajali u proseku 37 dana. Od 2015. godine, arktički morski toplotni talasi postoje svake godine.
Najmoćniji toplotni talas do sada u Arktičkom okeanu bio je 2020. godine; nastavila se 103 dana, sa vršnim temperaturama koje su bile četiri stepena Celzijusa iznad dugogodišnjeg proseka. Verovatnoća da se takav toplotni talas dogodi bez uticaja antropogenih gasova staklene bašte je manja od 1%, kako je izračunao Barkhordarianov tim u Cluster of Ekcellence CLICCS. Time su suzili broj mogućih klimatskih scenarija na Arktiku. Prema studiji, godišnji morski talasi toplote biće norma.
U studiji, Barkhordarian takođe po prvi put dokazuje da toplotni talasi nastaju kada se morski led topi rano i brzo posle zime. Kada se to desi, znatna toplotna energija može da se akumulira u vodi do trenutka kada se postigne maksimum sunčevog zračenja u julu.
„Godine 2007. počela je nova faza na Arktiku“, kaže Barhordarian, stručnjak za klimatsku statistiku. „Sve je manje debljeg, nekoliko godina starog leda, dok se procenat tankog, sezonskog leda konstantno povećava. Međutim, tanak led je manje izdržljiv i brže se topi, omogućavajući dolaznom sunčevom zračenju da zagreje površinu vode.
Zvanično se smatra morskim toplotnim talasom kada su temperature na površini vode veće od 95% vrednosti iz poslednjih 30 godina najmanje pet uzastopnih dana.
„Ne samo stalni gubitak morskog leda već i toplije vode mogu imati dramatične negativne efekte na arktički ekosistem“, kaže Barkhordarian. Lanci ishrane bi se mogli urušiti, riblji fondovi bi se mogli smanjiti, a ukupni biodiverzitet bi mogao opasti.
