Poremećena crevna flora tokom prvih godina života povezana je sa dijagnozama kao što su autizam i ADHD kasnije u životu. Ovo je prema studiji koju su vodili istraživači sa Univerziteta Florida i Univerziteta Linkoping i objavljenoj u časopisu Cell.
Studija je prva studija koja gleda u budućnost, ili prospektivna, koja ispituje sastav crevne flore i veliki broj drugih faktora kod novorođenčadi, u vezi sa razvojem dečjeg nervnog sistema. Istraživači su pronašli mnoge biološke markere za koje se čini da su povezani sa budućim neurološkim razvojnim poremećajima, kao što su poremećaj autističnog spektra, ADHD, poremećaj komunikacije i intelektualni invaliditet.
„Izvanredan aspekt rada je da se ovi biomarkeri nalaze pri rođenju u krvi pupčanika ili u stolici deteta u dobi od godinu dana više od jedne decenije pre dijagnoze“, kaže Eric V Triplett, profesor na Odseku za mikrobiologiju i ćelije. Nauka na Univerzitetu Florida, SAD, jedan od istraživača koji su vodili studiju.
Studija je deo studije ABIS (Sve bebe u jugoistočnoj Švedskoj) koju je vodio Džoni Ludvigson sa Univerziteta Linkoping. Više od 16.000 dece rođene 1997–1999, koja predstavljaju opštu populaciju, praćeno je od rođenja do dvadesetih godina. Od toga, 1.197 dece, što odgovara 7,3%, ima dijagnozu poremećaja autističnog spektra, ADHD-a, poremećaja komunikacije ili intelektualnog invaliditeta.
Uočen je veliki broj faktora životnog stila i životne sredine kroz ankete sprovedene u više navrata tokom odrastanja dece. Za neku od dece, istraživači su analizirali supstance u krvi pupčane vrpce i bakterije u njihovoj stolici u dobi od 1 godine.
„U studiji možemo da vidimo da postoje jasne razlike u crevnoj flori već tokom prve godine života između onih koji razviju autizam ili ADHD i onih koji ne. Pronašli smo povezanost sa nekim faktorima koji utiču na crevne bakterije, kao što je lečenje antibiotikom tokom prve godine deteta, što je povezano sa povećanim rizikom od ovih bolesti“, kaže Ludvigson, viši profesor na Odeljenju za biomedicinske i kliničke nauke na Univerzitetu Linkoping, koji je vodio studiju zajedno sa Triplettom.
Deca koja su imala ponovljene infekcije uha tokom prve godine života imala su povećan rizik da im se kasnije u životu dijagnostikuje razvojni neurološki poremećaj. Verovatno nije sama infekcija krivac, ali istraživači sumnjaju na vezu sa lečenjem antibiotikom. Otkrili su da prisustvo bakterije Citrobacter ili odsustvo bakterije Coprococcus povećava rizik od buduće dijagnoze.
Jedno od mogućih objašnjenja može biti da je lečenje antibioticima poremetilo sastav crevne flore na način koji doprinosi neurorazvojnim poremećajima. Rizik da antibiotska terapija ošteti crevnu floru i poveća rizik od bolesti povezanih sa imunološkim sistemom, kao što su dijabetes tipa 1 i reumatizam u detinjstvu, prikazan je u prethodnim studijama.
„Coprococcus i Akkermansia muciniphila imaju potencijalne zaštitne efekte. Ove bakterije su bile u korelaciji sa važnim supstancama u stolici, kao što su vitamin B i prekursori neurotransmitera koji igraju vitalnu ulogu u orkestriranju signalizacije u mozgu. Sve u svemu, videli smo deficite ovih bakterija kod dece koja su kasnije je dobila razvojnu neurološku dijagnozu“, kaže Angelica Ahrens, pomoćnica naučnika u Triplettovoj istraživačkoj grupi na Univerzitetu Florida i prvi autor ove studije.
Ova studija takođe potvrđuje da se rizik od razvojne neurološke dijagnoze kod deteta povećava ako roditelji puše. Suprotno tome, prema studiji, dojenje ima zaštitni efekat.
U krvi iz pupčanika uzetoj pri rođenju dece, istraživači su analizirali količine različitih supstanci iz metabolizma tela, kao što su masne kiseline i aminokiseline. Izmerili su i neke štetne supstance koje dolaze spolja, kao što su nikotin i toksini iz životne sredine. Oni su uporedili supstance u krvi iz pupčane vrpce 27 dece sa dijagnozom autizma sa istim brojem dece bez dijagnoze.
Ispostavilo se da su deca koja su kasnije dijagnostikovana imala nizak nivo nekoliko važnih masti u krvi pupčane vrpce. Jedna od njih je bila linolenska kiselina, koja je potrebna za formiranje omega 3 masnih kiselina koje su antiinflamatorne i imaju nekoliko drugih efekata na mozak.
Ista grupa je takođe imala viši nivo od kontrolne grupe PFAS supstance, grupe supstanci koje se koriste kao usporivači plamena i za koje se pokazalo da negativno utiču na imuni sistem na nekoliko različitih načina. PFAS supstance mogu ući u telo preko vode za piće, hrane i vazduha koji udišemo.
Nije sigurno da se odnosi koje je istraživački tim pronašao kod švedske dece mogu generalizovati na druge populacije, ali ova pitanja treba proučavati iu drugim grupama. Drugo pitanje je da li je neravnoteža crevne flore pokretački faktor ili je nastala kao rezultat osnovnih faktora, kao što su ishrana ili antibiotici.
Međutim, čak i kada su istraživači uzeli u obzir faktore rizika koji bi mogli uticati na crevnu floru, otkrili su da je veza između buduće dijagnoze ostala za mnoge bakterije. Ovo ukazuje da se neke od razlika u crevnoj flori između dece sa i bez buduće dijagnoze ne objašnjavaju takvim faktorima rizika.
Istraživanje je u ranoj fazi i potrebno je više studija, ali otkriće da se mnogi biomarkeri za buduće razvojne neurološke poremećaje mogu uočiti u ranom dobu otvara mogućnost razvoja protokola skrininga i preventivnih mera na duži rok.
