Akutni pankreatitis (AP), koji pogađa ljude svih uzrasta, jedan je od vodećih uzroka prijema u bolnicu zbog gastrointestinalnih bolesti. Približno 20% pacijenata razvije umereni ili teški akutni pankreatitis, koji nosi izuzetno visok mortalitet i invaliditet. Čak i kod onih koji se oporave, često slede doživotne komplikacije koje značajno utiču na kvalitet njihovog života.
Do danas, mnoga pitanja u vezi sa optimalnim lečenjem akutnog pankreatitisa ostaju bez odgovora. Što je najvažnije, potrebna su farmakološka sredstva koja mogu inhibirati ranu povredu organa u pankreasu.
Tim koji predvodi dr Chuanven Fan (Odeljenje za gastrointestinalnu hirurgiju, Četvrta bolnica Zapadne Kine, Univerzitet u Sičuanu i Odeljenje za biomedicinske i kliničke nauke Univerziteta Linkoping), pod nadzorom prof. dr Ksianming Moa (stariji autor, Vest Kineski centar izvrsnosti za pankreatitis, Institut integrisane tradicionalne kineske i zapadne medicine, Laboratorija za biologiju matičnih ćelija, Državna ključna laboratorija, Zapadnokineska bolnica, Univerzitet Sečuan), kombinovao je ljudsku genetsku epidemiologiju i životinjske modele kako bi otkrio i potvrdio ulogu vitamina B12 u prevenciji i ublažavanju akutnog pankreatitisa.
Fan je objasnio da je tim prvo sproveo meta-analizu studija asocijacije na nivou genoma (GVAS) koristeći najveće genetske skupove dostupnih podataka za pankreatitis. Zatim su primenili Mendelovski pristup randomizacije da bi istražili odnose između različitih hranljivih materija metabolizma sa jednim ugljenikom i rizika od pankreatitisa. Analiza je otkrila da su viši nivoi vitamina B12 u serumu snažno povezani sa smanjenim rizikom od razvoja različitih tipova pankreatitisa.
Zatim je tim utvrdio da li vitamin B12 pokazuje zaštitne i potencijalne terapeutske efekte koristeći eksperimentalne modele pankreatitisa kod CD320 nokaut miševa, kojima nedostaje ključni gen odgovoran za apsorpciju vitamina B12. U studiji su korišćena dva različita modela pankreatitisa: jedan za posmatranje ranih odgovora na povrede pankreasa, a drugi za praćenje patološke progresije akutnog pankreatitisa.
Rezultati su otkrili da VB12 direktno štiti ćelije acinara od nekroze tokom ranih faza akutnog pankreatitisa i nakon toga smanjuje infiltraciju T limfocita. Primetno je da veštačko povećanje nivoa B12 u serumu pre i posle indukcije pankreatitisa ne samo da je smanjilo ozbiljnost stanja već je takođe promovisalo popravku tkiva nakon povrede pankreasa.
Zanimljivo je da uprkos poznatoj ulozi vitamina B12 u putu metabolizma sa jednim ugljenikom, njegovi zaštitni efekti kod pankreatitisa nisu posredovani smanjenjem homocisteinskih ili glutationskih (GSH) puteva, kao što je ranije pretpostavljeno. Umesto toga, utvrđeno je da vitamin B12 pojačava proizvodnju ATP-a u tkivu pankreasa, čime se smanjuje nekroza acinarnih ćelija i sprečava napredovanje bolesti.
Dodatak ATP-a kod miševa sa nedostatkom CD320 takođe je ublažio oštećenje pankreasa, dodatno podržavajući hipotezu da su zaštitni efekti vitamina B12 rezultat poboljšanog snabdevanja ćelijske energije, a ne regulacije oksidativnog stresa.
„Ova uzbudljiva nova otkrića doprinose rastućim dokazima da vitamin B12 može smanjiti težinu akutnog pankreatitisa povećanjem nivoa ATP-a u tkivu pankreasa, nudeći nove uvide u potencijalne terapijske strategije za ovu bolest. Ova studija postavlja čvrst temelj za buduće kliničke primjene vitamin B12 u lečenju akutnog pankreatitisa“, zaključuje prof. Mo.
