Po prvi put, naučnici su otkrili da proteini iz bakterija mogu pokrenuti imuni sistem da napadne ćelije koje proizvode insulin, što dovodi do razvoja dijabetesa tipa 1.
Novo istraživanje je pokazalo da T-ćelije ubice – vrsta belih krvnih zrnaca koja su uključena u borbu protiv bakterijskih infekcija – mogu izazvati dijabetes tipa 1 kada ih aktiviraju bakterije. Istraživači su pokazali da proteini iz bakterijskih vrsta za koje se zna da inficiraju ljude mogu da generišu T-ćelije ubice koje mogu da ubiju ćelije koje proizvode insulin.
Ovo istraživanje, koje je vodio profesor Endrju Sjuel sa Medicinskog fakulteta Univerziteta u Kardifu, proširuje se na njihove prethodne studije, koje su pokazale da T-ćelije ubice igraju glavnu ulogu u pokretanju dijabetesa tipa 1 tako što ubijaju ćelije koje proizvode insulin.
Profesor Sjuel je rekao: „Dijabetes tipa 1 je autoimuna bolest koja obično pogađa decu i mlade odrasle osobe, gde ćelije koje proizvode insulin su napadnute od strane sopstvenog imunološkog sistema pacijenta. To dovodi do nedostatka insulina, što znači da ljudi koji žive sa tipom 1 dijabetes treba da ubrizgava insulin više puta dnevno kako bi kontrolisao nivo šećera u krvi.
„Trenutno ne postoji lek za dijabetes tipa 1 i pacijentima je potrebno doživotno lečenje. Ljudi koji žive sa dijabetesom tipa 1 mogu takođe razviti medicinske komplikacije kasnije u životu, tako da postoji hitna potreba da se razumeju osnovni uzroci stanja kako bi nam pomogli pronađite bolje tretmane.“
U laboratorijskim eksperimentima, istraživači su uveli bakterijske proteine u ćelijske linije zdravih donora i pratili reakciju T-ćelija ubica od ovih donora. Otkrili su da je snažna interakcija sa bakterijskim proteinima pokrenula T-ćelije ubice da napadnu ćelije koje proizvode insulin.
Klinički vođa ove studije, dr Lusi Džons, rekla je: „Ovo smo primetili u vezi sa specifičnim HLA — humanim leukocitnim antigenom — genom koji kodira proteine koji pomažu imunološkom sistemu da razlikuje naše sopstvene ćelije od ćelija koje su napadale.
„Specifičan HLA povezan sa bakterijskom infekcijom koja izaziva dijabetes prisutan je samo kod oko 3% populacije u Velikoj Britaniji. Dakle, bakterijski patogeni koji mogu da generišu anti-insulinske T-ćelije su uzrokovani retkom infekcijom u maloj manjini ljudi“.
Profesor Sevell je dodao: „T-ćelije ubice su u stanju da ciljaju i napadaju ćelije tela koje proizvode određeni protein. Otkrili smo da nakon susreta sa proteinima nekih infektivnih bakterija, T-ćelije ubice mogu greškom da ubiju ćelije koje proizvode insulinski protein. Otkrili smo da aktivirali T-ćelije sa istom ‘unakrsnom reaktivnošću’ u krvi pacijenata sa dijabetesom tipa 1 što sugeriše da je ono što smo videli u laboratorijskim eksperimentima moglo da izazove bolest.“
Istraživanje, objavljeno u Journal of Clinical Investigation, pruža prve dokaze o tome kako proteini iz bakterijskih klica mogu pokrenuti tip T-ćelija ubica koji se vidi kod pacijenata sa dijabetesom tipa 1. Tim se nada da će saznanje više o ovom procesu omogućiti nove načine dijagnoze, prevencije ili čak zaustavljanja razvoja dijabetesa tipa 1.
„Nadamo se da će nam razumevanje kako T-ćelije izazivaju bolesti poput dijabetesa tipa 1 omogućiti da dijagnostikujemo i lečimo bolest pre pojave simptoma. Poznato je da rano lečenje rezultira boljom prognozom jer zdrave beta ćelije pankreasa koje su napadnute mogu biti zaštićeni pre nego što budu uništeni“, rekao je Geri Dolton, prvi autor studije.
Dr Lusi Džons je rekla: „Zahvaljujući pacijentima i zdravstvenom osoblju koji su aktivni u istraživanju, ova snažna istraživačka saradnja između zdravstvenog odbora Univerziteta Cvm Taf Morgannvg i Univerziteta u Kardifu poboljšala je naše razumevanje dijabetesa.“
