Naučnici su otkrili novi uvid u genetski put raka u detinjstvu, nudeći novu nadu za prilagođene tretmane.
Istraživači sa Univerziteta u Šefildu napravili su model matičnih ćelija dizajniran da istraže poreklo neuroblastoma, raka koji prvenstveno pogađa bebe i malu decu.
Neuroblastom je najčešći tumor u detinjstvu koji se javlja van mozga i utiče na živote oko 600 dece u Evropskoj uniji i Ujedinjenom Kraljevstvu svake godine.
Do sada je proučavanje genetskih promena i njihove uloge u započinjanju neuroblastoma bilo izazovno zbog nedostatka odgovarajućih laboratorijskih metoda. Novi model koji su razvili istraživači sa Univerziteta u Šefildu, u saradnji sa Institutom za istraživanje raka dece Svete Ane u Beču, replicira pojavu ranih ćelija sličnih karcinomu neuroblastoma, dajući uvid u genetski put bolesti.
Istraživanje, objavljeno u Nature Communications, baca svetlo na zamršene genetske puteve koji iniciraju neuroblastom. Međunarodni istraživački tim otkrio je da specifične mutacije u hromozomima 17 i 1, u kombinaciji sa prekomernom aktivacijom MICN gena, igraju ključnu ulogu u razvoju agresivnih tumora neuroblastoma.
Rak u detinjstvu se često dijagnostikuje i otkriva kasno, ostavljajući istraživačima vrlo malo pojma o uslovima koji su doveli do inicijacije tumora, koji se javlja veoma rano tokom razvoja fetusa. Da bi se razumelo početak tumora, od vitalnog su značaja modeli koji rekreiraju uslove koji dovode do pojave tumora.
Formiranje neuroblastoma obično počinje u materici kada grupa normalnih embrionalnih ćelija zvanih „neuralni greben trupa (NC)“ postane mutirana i kancerogena.
U interdisciplinarnom naporu koji su predvodili stručnjak za matične ćelije dr Ingrid Saldana sa Škole bioloških nauka Univerziteta u Šefildu i računarski biolog dr Luis Montano sa Instituta za istraživanje raka dece Svete Ane u Beču, nova studija je pronašla način na koji se ljudi koriste matične ćelije za uzgoj NC ćelija trupa u petrijevoj posudi.
Ove ćelije su nosile genetske promene koje se često vide kod agresivnih tumora neuroblastoma. Koristeći genomičku analizu i napredne tehnike snimanja, istraživači su otkrili da su izmenjene ćelije počele da se ponašaju kao ćelije raka i da izgledaju veoma slično ćelijama neuroblastoma koje se nalaze kod bolesne dece.
Nalazi daju novu nadu za stvaranje prilagođenih tretmana koji su posebno usmereni na rak, dok minimiziraju štetne efekte koje pacijenti doživljavaju od postojećih terapija.
Dr Anestis Tsakiridis, sa Škole bioloških nauka Univerziteta u Šefildu i vodeći autor studije, rekao je: „Naš model zasnovan na matičnim ćelijama oponaša rane faze formiranja agresivnog neuroblastoma, pružajući neprocenjiv uvid u genetske pokretače ovog razornog raka u detinjstvu. Rekreiranjem uslova koji dovode do pokretanja tumora, moći ćemo bolje da razumemo mehanizme koji podupiru ovaj proces i na taj način osmislimo poboljšane strategije lečenja na duži rok.
„Ovo je veoma važno jer su stope preživljavanja dece sa agresivnim neuroblastomom niske i većina preživelih pati od neželjenih efekata povezanih sa oštrim tretmanima koji se trenutno koriste, koji uključuju potencijalne probleme sa sluhom, plodnošću i plućima.
Dr Florijan Halbriter, sa Instituta za istraživanje raka dece Svete Ane i drugi vodeći autor studije, rekao je: „Ovo je bio impresivan timski napor, koji je prekršio geografske i disciplinske granice kako bi omogućio nova otkrića u istraživanju raka u detinjstvu.“