Evropske šume su već ozbiljno pogođene klimatskim promenama. Hiljade hektara stabala već su stradale od suše i potkornjaka. Naučnici sa Univerziteta u Beču i Tehničkog univerziteta u Minhenu TUM su sada istražili koja stabla se mogu koristiti za pošumljavanje.
Njihovi nalazi pokazuju da je samo nekoliko vrsta drveća pogodno za budućnost, kao što je engleski hrast u Velikoj Britaniji. Međutim, mešovite šume su važne za opstanak šuma, inače bi šumski ekosistem u celini mogao biti oslabljen. Rezultati studije objavljeni su u časopisu Priroda ekologije i evolucije.
Iako su evropske šume prirodno dom mešavine drveća, broj vrsta drveća je manji nego u klimatski uporedivim oblastima Severne Amerike ili istočne Azije. U budućnosti će šumarskoj industriji biti dostupno još manje vrsta, kako su naučnici predvođeni Johanesom Veselijem i Stefanom Dulingerom sa Univerziteta u Beču pokazali u svojoj novoj studiji.
U zavisnosti od regiona, između trećine i polovine vrsta drveća koje se tamo danas nalaze neće više moći da se nosi sa budućim uslovima. „Ovo je ogroman pad“, kaže glavni autor Johannes Vesseli, „posebno ako uzmete u obzir da su samo neke vrste od interesa za šumarstvo“.
Naučnici su ispitali 69 najčešćih od nešto više od 100 evropskih vrsta drveća u odnosu na 21. vek u Evropi. U proseku, samo devet od ovih 69 vrsta po lokaciji je pogodno za budućnost u Evropi, u poređenju sa četiri u Velikoj Britaniji.
„Drveće koje se sada sadi radi pošumljavanja mora da opstane iu sadašnjim i u budućim uslovima. To je teško jer mora da izdrži hladnoću i mraz u narednih nekoliko godina, kao i mnogo topliju klimu na kraju 21. veka. je samo vrlo malo preklapanje“, kaže Vesseli. U Velikoj Britaniji, ove vrste pogodne za klimu uključuju, na primer, engleski hrast. Koje vrste drveća će odgovarati kom regionu Evrope u budućnosti uveliko variraju.
Međutim, čak i sa odabranim skupom drveća za budućnost, ostaje veliki problem: prosek od devet vrsta nije dovoljan za mešovitu šumu bogatu vrstama. „Mješovite šume koje se sastoje od mnogih vrsta drveća su važna mjera da šume budu otpornije na poremećaje poput potkornjaka. Međutim, na nekim mjestima u Evropi mogli bismo ostati bez vrsta drveća da bismo uspostavili tako šarene mješovite šume“, objašnjava posljednji autor Rupert Seidl sa Tehničkog univerziteta u Minhenu TUM.
Drveće skladišti ugljenik, obezbeđuje stanište ili izvor hrane za životinje ili se može preraditi u drvo — sve su to važna svojstva šuma. Ali ne ispunjavaju sva stabla ove funkcije podjednako; samo u proseku tri od devet klimatskih vrsta drveća mogu to da urade.
„Naš rad jasno pokazuje koliko su klimatske promene ozbiljno pogođene vitalnošću šuma. Ne možemo se oslanjati samo na novu mešavinu vrsta drveća; brze mere za ublažavanje klimatskih promena su od suštinskog značaja za održivu zaštitu naših šuma“, kaže Veseli.
