Skeniranje mozga 72-godišnjeg muškarca sa dijagnozom veoma agresivnog oblika raka poznatog kao glioblastom otkrilo je izuzetnu regresiju veličine njegovog tumora u roku od nekoliko dana nakon što je primio infuziju inovativnog novog lečenja.
Iako su rezultati dva druga učesnika sa sličnim dijagnozama bili nešto manje pozitivni, uspeh slučaja i dalje je dobar za potragu za načinom da se efikasno izleči ono što je trenutno neizlečiva bolest.
Glioblastomi su obično smrtonosni koliko i rak može biti. Izranjajući iz potpornih ćelija unutar centralnog nervnog sistema, mogu se brzo razviti u maligne mase koje zahtevaju život do 95 procenata pacijenata u roku od pet godina.
Istraživači iz Mass General Cancer Centra u SAD-u sumnjali su da bi tretman zasnovan na sopstvenom imunološkom sistemu pacijenta, poznat kao CAR T-ćelijska terapija, mogao uspeti tamo gde druge terapije ne uspeju.
Pošto je odobrena za lečenje karcinoma krvi, impresivna sposobnost terapije CAR T-ćelijama da nanjuši kancerogene ćelije može predstavljati prednosti u uništavanju glioblastoma.
T-ćelije pacijenata se sakupljaju i rekonstruišu tako da prepoznaju identifikacione površinske markere na spoljašnjoj strani ćelija raka pre nego što se vrate infuzijom, što znači da je terapija T-ćelija CAR-a donekle poput upotrebe lokalnog lovca na glave da se tiho provlači kroz uličice u potrazi traženog zlikovca.
Jedan marker koji preovlađuje u nizu glioblastoma, mutirana varijanta proteina koji se zove receptor epidermalnog faktora rasta (EGFR), ima potencijal kao meta za lečenje CAR T-ćelija. Nažalost, glioblastomi nose različite maske koje proces reinženjeringa čine pravim izazovom.
Da bi ovo prevazišli, istraživači su pronašli način da podstaknu CAR T-ćelije da takođe proizvode antitela koja traže nevarijantne EGFR. Iako se ovi proteini obično ne eksprimiraju u moždanim ćelijama, oni se nalaze na ćelijama raka, pružajući dodatnu identifikacionu karakteristiku za regrutovane lovce na glave.
Pretklinička laboratorijska ispitivanja otkrila su da je terapija molekulom antitela koji angažuje T-ćelije (TEAM) radila kako se očekivalo na mestu tumora, čak je regrutovala i druge regulatorne T-ćelije da se pridruže borbi.
Intraventrikularne T-ćelije CARv3-TEAM-E kod pacijenata sa glioblastomom (INCIPIENT) su bile kliničko ispitivanje faze 1 koje je imalo zadatak da proceni bezbednost procesa, kao i njegov potencijal kao tretman.
Regrutovana su samo tri pacijenta, od kojih je svima dijagnostikovan oblik glioblastoma koji izražava varijantu EGFR.
Prvi pacijent, muškarac star 74 godine, bio je podvrgnut standardnim lekovima i zračenjem za svoj tumor, da bi se vratio godinu dana kasnije. Dan nakon što je primio infuziju CARv3-TEAM-E T-ćelija, njegova prognoza je izgledala dobro sa MR skeniranjem koji je pokazao značajno smanjenje veličine mase.
Samo nekoliko meseci kasnije, pacijent bi se vratio na operacioni sto sa naknadnim skeniranjima koja su pokazala da je rak ponovo napredovao.
Slična priča je bila i za 57-godišnju ženu sa velikim glioblastomom koji raste na njenoj levoj hemisferi. Iako je njen tumor skoro potpuno regresirao pet dana nakon terapije, rak je pokazao znake oporavka samo mesec dana kasnije.
Bez znakova povratka smanjenog karcinoma kod 72-godišnjeg trećeg učesnika, i neželjenih efekata ograničenih na groznicu i neke nodule koje se nakratko pojavljuju u plućima, istraživači su optimistični da imaju osnova da nastave da istražuju svoj novi imunoterapijski pristup.
„Naša studija o CARv3-TEAM-E T ćelijama pruža dokaz principa da više površinskih antigena može biti ciljano istovremeno sa upotrebom CAR T-ćelija i potvrđuje da je EGFR pogodna imunoterapeutska meta u glioblastomu“, piše tim u svom objavljenom izveštaj .
Bez poznavanja dugoročne prognoze bilo kog od pacijenata, prerano je opisivati tretman kao lek. Ipak, uz dalje studije i dodatna klinička ispitivanja, terapija ćelijama CAR-T mogla bi barem nekim pacijentima kojima je dijagnostikovan najsmrtonosniji karcinom dati tračak nade.