Ljudi sa opsesivno-kompulzivnim poremećajem, ili skraćeno OKP, imaju 82% veću verovatnoću da umru ranije – od prirodnih ili neprirodnih uzroka – od ljudi bez tog stanja, otkriva nova studija.
Prethodne studije su otkrile višak smrtnih slučajeva kod ljudi sa OKP, ali su specifični uzroci smrti bili slabo istraženi – možda sa izuzetkom samoubistva. Posebno, ljudi sa OKP imaju slične stope samoubistava kao i ljudi sa drugim poremećajima mentalnog zdravlja.
OKP pogađa oko 2% populacije. Ljudi sa ovim stanjem imaju uznemirujuće nametljive i ponavljajuće misli (kao što je strah da će biti kontaminirani ili postati agresivni prema drugima) i osećaju se prinuđenim da izvode dugotrajne rituale kako bi umanjili nelagodnost koju izazivaju misli, kao što su čišćenje, ponavljanje ili provera.
Poremećaj značajno narušava svakodnevni život, utiče na odnose, društvene aktivnosti i opštu sposobnost funkcionisanja.
Moje kolege i ja na Institutu Karolinska u Švedskoj imali smo za cilj da razumemo specifične prirodne i neprirodne uzroke smrti koji doprinose prijavljenim povišenim stopama smrtnosti od OKP. Koristili smo švedske registre stanovništva, koji uključuju administrativne i zdravstvene podatke o celokupnoj populaciji, da bismo uporedili grupu od 61.378 ljudi kojima je dijagnostikovan OKP sa 613.780 osoba bez OKP.
Pratili smo obe grupe više od četiri decenije (od 1973. do 2020.) i otkrili da su ljudi sa OKP umrli u ranijoj prosečnoj (srednjoj) starosti od onih bez OKP (69 prema 78 godina).
Rizik od smrti tokom perioda istraživanja bio je 82% veći u grupi sa OKP, u poređenju sa grupom bez OKP. Povećani rizik od smrti može se pripisati i prirodnim (31% povećan rizik) i neprirodnim uzrocima (230% povećan rizik).
Po prvi put smo uspeli da identifikujemo specifične uzroke smrti od prirodnih uzroka. Osobe sa OKP-om su imale povećan rizik od bolesti pluća (73%), mentalnih poremećaja i poremećaja ponašanja (58%), bolesti urinarnih i reproduktivnih organa (55%), endokrinih, nutritivnih i metaboličkih bolesti (47%), bolesti krvni sudovi (33%), nervni sistem (21%) i sistem za varenje (20%).
Intrigantno je da je rizik od smrti usled raka bio 13% manji kod onih sa OKP. Nije poznat razlog zašto ovaj rizik ide u suprotnom smeru.
Među neprirodnim uzrocima smrti, samoubistvo je najviše doprinelo povećanju mortaliteta. Oni sa OKP, u poređenju sa onima bez, imali su skoro pet puta veći rizik od umiranja od samoubistva. Takođe, ljudi sa OKP-om su imali 92% povećan rizik od umiranja usled nesreća, uključujući saobraćajne nesreće ili padove.
Rezultati su održani čak i nakon što smo uzeli u obzir druge poremećaje mentalnog zdravlja osim OKP-na primer, anksioznost, depresiju i poremećaje upotrebe supstanci.
Takođe, kada smo uporedili OCD grupu sa njihovom braćom i sestrama bez OKP, rezultati su uglavnom ostali nepromenjeni. Ovo potvrđuje da se naši rezultati ne mogu pripisati samo bilo kojim pratećim poremećajima mentalnog zdravlja ili genetskim faktorima ili faktorima životne sredine koji su zajednički među porodicama, već će verovatno biti povezani sa samim OKP.
