Istraživači sa Univerziteta Teksas iz zdravstvenog naučnog centra u Sanu Antonio sproveli su studiju koja ukazuje da tanjenje kortikalne sive materije mozga može biti tačan biomarker demencije. Ova siva materija, koja se sastoji od nervnih ćelija i neuropilnih vlakana, postaje tanja kod ljudi koji razvijaju demenciju, što može biti pokazatelj bolesti čak pet do 10 godina pre nego što se pojave simptomi.
Studija je obuhvatila 1.000 učesnika iz Masačusetsa u okviru Framingham Heart Studije i dodatnih 500 ljudi iz kalifornijske kohorte. Učesnici su bili u proseku starosti od 70 do 74 godine tokom MRI studije. Ključni deo istraživanja bio je fokus na debljini kortikalne sive materije kao potencijalnom biomarkeru.
Vodeća autorka studije, Claudia Satizabal, iz UT Health San Antonio Instituta Glenn Biggs za Alchajmerovu bolest i neurodegenerativne bolesti, ističe da je veliki interes za ovu studiju jer bi, ako se rezultati mogu ponoviti u dodatnim uzorcima, debljina kortikalne sive materije mogla biti marker koji se koristi za identifikaciju ljudi s visokim rizikom od demencije.
„Ranim otkrivanjem bolesti, mi smo u boljem vremenskom prozoru za terapijske intervencije i modifikacije životnog stila, i da bolje pratimo zdravlje mozga kako bismo smanjili progresiju pojedinaca do demencije“, dodala je Satizabal.
Studija je upoređivala učesnike sa i bez demencije u vreme MRI. Analizirajući snimke mozga urađene 10 godina ranije, istraživači su tražili obrasce koji bi razlikovali one koji su kasnije razvili demenciju od onih koji nisu.
„Ova vrsta studije je moguća samo kada imate dugogodišnju longitudinalno praćenje, kao što smo to radili u Framinghamu, i dok gradimo u San Antoniju“, istakla je koautorka Sudha Seshadri, direktorka Glenn Biggs instituta u UT Health San Antonio i viša istraživačica sa Framingham Heart Studije.
Rezultati su bili konzistentni u obe ispitivane populacije. Tanje trake kortikalne sive materije bile su povezane s lošijim ishodima, dok su deblje trake bile u korelaciji sa boljim ishodima. Istraživači su napomenuli da je potrebno sprovesti dodatne studije kako bi se potvrdio ovaj biomarker, ali smatraju da su na dobrom putu.
„Odnos između mršavljenja i rizika od demencije ponašao se na isti način u različitim rasama i etničkim grupama“, dodala je Satizabal.
Osim što može poslužiti kao rani pokazatelj demencije, biomarker sive materije mogao bi se koristiti i u kliničkim ispitivanjima. Klinički istraživači mogli bi koristiti ovaj biomarker kako bi minimizirali troškove, birajući učesnike koji još nisu razvili bolest, ali su na putu ka tome.
„Ljudi koji su imali istraživačke magnetne rezonance dok su bili dobro i koji su se stalno vraćali da budu proučavani su nesebični heroji koji omogućavaju tako vredna otkrića, takve alate za predviđanje“, napomenula je Seshadri.
Istraživači planiraju dalje istraživanje faktora rizika koji mogu biti povezani sa stanjivanjem kortikalne sive materije. To uključuje proučavanje kardiovaskularnih faktora rizika, ishrane, genetike i izloženosti zagađivačima životne sredine.
„Mislimo da je ovo dobro, jer ako debljina nije genetski određena, onda postoje faktori koji se mogu promeniti, kao što su ishrana i vežbanje, koji mogu uticati na to“, zaključila je Satizabal.
