Kineski lider Si Đinping doputovao je u utorak u Vijetnam u potrazi za dalje produbljivanjem veza sa tom zemljom jugoistočne Azije, nedeljama nakon što je poboljšala svoje diplomatske odnose sa zapadnim zemljama.
U svojoj prvoj poseti od 2017. godine, Si će se sastati sa generalnim sekretarom Komunističke partije Ngujen Fu Trongom, predsednikom Vo Van Tuongom i premijerom Fam Min Činom, saopštilo je vijetnamsko ministarstvo spoljnih poslova.
„Ovo odražava zabrinutost Pekinga zbog napretka Hanoja prema Zapadu“, rekao je Ngujen Khac Giang, gostujući saradnik sa Instituta ISEAS–Jusof Ishak u Singapuru. „Zabrinutost da bi se Vijetnam mogao pridružiti anti-kineskom savezu i udružiti se protiv Kine.
Kineski lider je dočekao crveni tepih dok ga je Fam dočekao na asfaltu. Desetine kineskih i vijetnamskih državljana okupilo se na aerodromu, mašući kineskim i vijetnamskim zastavama kako bi poželeli dobrodošlicu Siju i njegovoj supruzi Peng Lijuan, koji su ga pratili u poseti.
Sijeva poseta obeležava 15 godina od kada je Kina „sveobuhvatni strateški partner“ Vijetnama, što je najviša zvanična oznaka za diplomatske odnose.
Vijetnam igra sve važniju stratešku ulogu u bezbednosti i ekonomiji u jugoistočnoj Aziji.
Ideološki, Vijetnam je bliži Pekingu. Njime upravlja Komunistička partija sa jakim vezama sa Kinom. Ali poslednjih meseci, Vijetnam je signalizirao bliže veze sa zapadnim zemljama.
U septembru je američki predsednik Džo Bajden posetio Vijetnam kako bi označio da su SAD podignute na isti diplomatski status kao Kina. Bajden je tvrdio da se jače veze ne odnose na suprotstavljanje Kini, iako je američka diplomatija širom Azije i Pacifika bila fokusirana na poboljšanje odbrambenih veza sa zemljama da bi upravo to učinile.
U novembru su Japan i Vijetnam ojačali svoje ekonomske i bezbednosne veze, navodeći „slobodan i otvoren Indo-Pacifik“, pri čemu je Japan dobio isti diplomatski status kao Kina i SAD. Japan ubrzano razvija bliže veze sa Vijetnamom i njegov treći najveći strani investitor.
Stručnjaci kažu da se Vijetnam štiti od svog velikog suseda i svojih geografskih pretenzija.
„Vidite da su fleksibilni i da balansiraju velike moći“, rekao je Ngujen Tan Trung, profesor vijetnamskih studija na Univerzitetu Fulbrajt u Vijetnamu.
Vijetnam je jedna od nekoliko zemalja koje se sukobljavaju sa Kinom u spornom Južnom kineskom moru, posebno na dva arhipelaga, Spratli i Paraselska ostrva. Ranije se suočio sa kineskom obalskom stražom u spornim vodama. Vijetnam obično ne objavljuje sukobe.
U oktobru je Si rekao vijetnamskom predsedniku da usred „promene međunarodnog pejzaža“ dve nacije treba da nastave da razvijaju svoje „tradicionalno prijateljstvo“.
Njih dvoje su razgovarali nakon što su prisustvovali kineskom forumu Pojas i put. Vijetnam će verovatno potpisati neke infrastrukturne sporazume sa Pekingom, pošto je posvetio veliku pažnju razvoju kineske pruge za velike brzine u Laosu, koji je završen 2021.
„Vijetnamski premijer želi da se fokusira na više infrastrukture“, rekao je Ngujen, profesor. „On misli da je to ključno za ekonomski rast.
Kina je već nekoliko godina najveći trgovinski partner Vijetnama, sa bilateralnim trgovinskim prometom od 175,6 milijardi dolara u 2022. Uvoz iz Kine, uključujući ključne inpute za vijetnamski proizvodni sektor, čini 67%, prema podacima vijetnamske carine koje navode vijetnamski državni mediji.
Međutim, trgovina je u deficitu u korist Kine.
Kina ima više od 26 milijardi dolara uloženih u Vijetnam, sa više od 4.000 aktivnih projekata.
Sijeva poseta Vijetnamu 2017. bila je zbog azijsko-pacifičkog ekonomskog samita u obalskom gradu Danangu.
