Zagađenje vazduha od korišćenja fosilnih goriva u industriji, proizvodnji električne energije i transportu predstavlja 5,1 milion dodatnih smrtnih slučajeva godišnje širom sveta, otkriva nova studija modeliranja koju je objavio The BMJ.
Ovo je jednako 61% od ukupno procenjenih 8,3 miliona smrtnih slučajeva širom sveta zbog zagađenja ambijentalnog (spoljnog) vazduha iz svih izvora u 2019. godini, što bi se potencijalno moglo izbeći zamenom fosilnih goriva čistim, obnovljivim izvorima energije.
Ove nove procene smrtnih slučajeva povezanih sa fosilnim gorivima veće su od većine prethodno prijavljenih vrednosti što sugeriše da bi postepeno ukidanje fosilnih goriva moglo imati veći uticaj na pripisanu smrtnost nego što se ranije mislilo.
Zagađenje ambijentalnog vazduha je vodeći faktor rizika po zdravlje životne sredine za bolesti i smrt, ali je nekoliko globalnih studija pripisalo smrti određenim izvorima zagađenja vazduha i njihovi rezultati se uveliko razlikuju.
Da bi ovo rešio, međunarodni tim istraživača je koristio novi model za procenu svih uzroka i uzroka specifičnih smrti usled zagađenja vazduha vezanog za fosilna goriva i za procenu potencijalnih zdravstvenih koristi od politika koje zamenjuju fosilna goriva čistim, obnovljivim izvorima energije.
Oni su procenili višak smrtnih slučajeva (broj smrtnih slučajeva iznad očekivanog tokom datog vremenskog perioda) koristeći podatke iz studije Global Burden of Disease 2019, NASA-ine satelitske podatke o finim česticama i populaciji, kao i modeliranje atmosferske hemije, aerosola i relativnog rizika. za 2019, u četiri scenarija.
Prvi scenario pretpostavlja da se svi izvori emisije koji se odnose na fosilna goriva postepeno ukidaju. Drugi i treći scenario pretpostavljaju da je 25% i 50% smanjenja izloženosti ostvareno u pravcu postepenog ukidanja fosila. Četvrti scenario uklanja sve ljudske (antropogene) izvore zagađenja vazduha, ostavljajući samo prirodne izvore kao što su pustinjska prašina i prirodni požari.
Rezultati pokazuju da je 2019. godine 8,3 miliona smrtnih slučajeva širom sveta bilo posledica finih čestica (PM2,5) i ozona (O 3 ) u ambijentalnom vazduhu, od čega je 61% (5,1 milion) povezano sa fosilnim gorivima. Ovo odgovara 82% od maksimalnog broja smrtnih slučajeva od zagađenja vazduha koji se mogu sprečiti kontrolom svih antropogenih emisija.
Smrtni slučajevi koji se mogu pripisati svim izvorima zagađenja ambijentalnog vazduha bili su najveći širom južne i istočne Azije, posebno u Kini sa 2,44 miliona godišnje, a zatim u Indiji sa 2,18 miliona godišnje.
Većina (52%) smrtnih slučajeva odnosila se na uobičajena stanja kao što su ishemijska bolest srca (30%), moždani udar (16%), hronična opstruktivna bolest pluća (16%) i dijabetes (6%). Oko 20% je bilo nedefinisano, ali je verovatno da je delimično povezano sa visokim krvnim pritiskom i neurodegenerativnim poremećajima kao što su Alchajmerova i Parkinsonova bolest.
Postepeno ukidanje fosilnih goriva rezultiralo bi najvećim apsolutnim smanjenjem smrtnih slučajeva koji se mogu pripisati u Južnoj, Jugoistočnoj i Istočnoj Aziji, u iznosu od oko 3,85 miliona godišnje, što je ekvivalentno 80-85% potencijalno sprečivih smrti od svih antropogenih izvora zagađenja ambijentalnog vazduha u ovim regioni.
U zemljama sa visokim dohotkom koje u velikoj meri zavise od fosilne energije, oko 460.000 smrtnih slučajeva godišnje bi se potencijalno moglo sprečiti postepenom ukidanjem fosilnih goriva, što predstavlja oko 90% potencijalno sprečivih smrti od svih antropogenih izvora zagađenja ambijentalnog vazduha.
Istraživači priznaju da je njihov novi model doveo do većih procena od većine prethodnih studija. Razlozi za ovo uključuju uzimanje u obzir svih uzroka pored smrtnih slučajeva specifičnih za bolest i zasnivanje njihovog modela isključivo na studijama zagađenja ambijentalnog vazduha.
Kao takvi, kažu da neizvesnost ostaje, ali s obzirom na cilj Pariskog klimatskog sporazuma o klimatskoj neutralnosti do 2050. godine, „zamena fosilnih goriva čistim, obnovljivim izvorima energije imala bi ogromne koristi za javno zdravlje i klimu“.
Predstojeći pregovori o klimatskim promenama na COP28 u Ujedinjenim Arapskim Emiratima „nude priliku da se napravi značajan napredak ka postepenom ukidanju fosilnih goriva. Zdravstvene koristi treba da budu visoko na dnevnom redu“, zaključuju oni.
Postepeno ukidanje fosilnih goriva spasilo bi milione života, kažu istraživači iz Finske i Norveške u povezanom uvodniku.
Međutim, smrt je samo jedan deo problema, napominju. „Poboljšani kvalitet vazduha smanjio bi teret nekoliko velikih bolesti koje bi dovele do zdravijeg i dužeg života, manje pacijenata koji bi zahtevali prijem u bolnicu i druge tretmane, i smanjio opterećenje zdravstvenih sistema širom sveta.“
Oni se slažu da su čisti obnovljivi izvori energije potrebni za zamenu fosilnih goriva, ali kažu da se efekti prelaska na alternativne tehnologije moraju istražiti u daljim istraživanjima.
Kako COP28 počinje 30. novembra, oni apeluju na lidere zemalja da se obavežu na ubrzano, pravedno i pravično ukidanje fosilnih goriva i kažu da zemlje sa visokim dohotkom moraju da pristanu da predvode.
„Prednosti postepenog ukidanja fosilnih goriva za globalno zdravlje, pored klime, moraju biti prepoznate i igrati ključnu ulogu u oblikovanju diskusija na COP28“, zaključuju oni.
