Izloženost radu u noćnoj smeni i rotirajućim smenama povezano je sa povećanim rizikom od kognitivnih oštećenja među sredovečnim i starijim odraslima, prema novoj studiji objavljenoj u časopisu otvorenog pristupa PLOS ONE od strane Durdane Khan sa Univerziteta Jork, Kanada, i kolegama.
Prethodno istraživanje je pokazalo da rad u smenama, koji se odnosi na svaki radni raspored koji se odvija van tradicionalnog radnog vremena od 9 do 17 časova, ima značajan uticaj na zdravlje. U novom radu, istraživači su analizirali podatke o 47.811 odraslih osoba u Kanadskoj longitudinalnoj studiji. Skup podataka je uključivao samoprijavljene informacije o zapošljavanju i rasporedu rada zajedno sa rezultatima testova kognitivnih funkcija.
Sve u svemu, svaka peta osoba (21%) prijavila je da je tokom svoje karijere bila izložena nekoj vrsti smenskog rada. Veće stope kognitivnog oštećenja pronađene su među učesnicima koji su izjavili da su bili izloženi radu u noćnoj smeni tokom svog trenutnog posla (OR, 1,79; 95% CI, 1,08–2,96) ili radu u noćnoj smeni tokom svog najdužeg posla (OR, 1,53; 95% CI, 1,04–2,26) u poređenju sa onima koji su prijavili samo dnevni rad.
U okviru poddomena kognicije, rad u noćnoj smeni je bio povezan sa oštećenjem funkcije pamćenja, a rad u rotirajućim smenama bio je povezan sa oštećenjem izvršne funkcije.
Autori zaključuju da bi poremećaj cirkadijalnog ritma usled rada u smenama mogao imati negativan uticaj na kognitivne funkcije kod sredovečnih i starijih odraslih osoba, što zahteva dalje istraživanje.
Autori dodaju: „Rezultati studije ukazuju na potencijalnu vezu između izloženosti smenskom radu i oštećenja kognitivnih funkcija. Nagađamo da poremećajni cirkadijalni stimulansi mogu igrati ulogu u neurodegeneraciji koja doprinosi kognitivnom oštećenju; međutim, potrebne su dodatne studije da bi se potvrdila povezanost između smenskog rada i kognitivno oštećenje kao i bilo koji fiziološki putevi koji leže u osnovi mehanizma.“
