Šta ako bi mikrobi u vašem crevu mogli da deluju kao sistem ranog upozorenja, upozoravajući vas da biste mogli da razvijete Alchajmerovu bolest?
Ovo bi moglo zvučati neverovatno, ali nedavna istraživanja su otkrila da su određeni mikrobi češći kod onih sa vrlo ranim znacima bolesti, što ukazuje na potencijalni novi metod dijagnoze za bolest koja pogađa milione širom sveta.
Mikrobiom creva je skup mikroba, koji uključuju bakterije, viruse i gljivice, u crevima.
Smatra se da je postojanje različitih populacija mikroba važno za naše opšte zdravlje. Međutim, u određenim okolnostima, mikrobiom creva takođe može da sadrži mikrobe koji su štetni po naše zdravlje.
Kod Alchajmerove bolesti, dva proteina, poznata kao amiloid-beta i tau, abnormalno se akumuliraju u mozgu. Njihovo prisustvo dovodi do karakterističnog gubitka pamćenja i kognitivnog opadanja povezanog sa bolešću, pri čemu simptomi vremenom postaju sve gori.
Poznato je da amiloid-beta i tau počinju da se akumuliraju mnogo pre pojave Alchajmerovih simptoma. U ovoj fazi (poznatoj kao „predklinička faza“) istraživači su videli promene u mikrobiomu creva.
Istraživači su otkrili jasne razlike u profilima mikrobioma creva kod starijih ljudi sa i bez znakova pretkliničke Alchajmerove bolesti.
Kod onih sa znacima pretkliničke Alchajmerove bolesti, činilo se da su razlike u mikrobiomu creva povezane sa akumulacijom amiloid-beta i tau proteina u mozgu.
Doktori se trenutno oslanjaju na rezultate različitih dijagnostičkih testova kako bi procenili da li neko možda ima pretkliničku Alchajmerovu bolest.
Istraživači su kombinovali ove rezultate sa podacima o mikrobiomu creva svog učesnika i stavili ih u algoritam mašinskog učenja, kompjuterski program koji može da pravi predviđanja na osnovu podataka koje mu date.
Otkrili su da je uključivanje podataka o mikrobiomu creva poboljšalo sposobnost algoritma da precizno dijagnostikuje pretkliničku Alchajmerovu bolest. Ovo je ostao slučaj čak i kada nisu uključeni svi podaci dijagnostičkog testa.
Neki od dijagnostičkih testova za pretkliničku Alchajmerovu bolest mogu biti neprijatni, kao što je lumbalna punkcija, ili se oslanjati na skupe tehnologije snimanja, kao što su skeneri magnetne rezonance (MRI), za koje je poznato da je pristup globalno nejednak.
Ideja o analizi mikrobioma creva osobe, kojoj je potreban samo uzorak stolice (kake), da bi se procenio rizik od razvoja bolesti je privlačna.
To bi ponudilo neinvazivan, pristupačniji način identifikacije onih koji su u riziku od razvoja Alchajmerove bolesti u ranijoj fazi, omogućavajući im više vremena za planiranje i pripremu za budućnost.
Treba napomenuti, međutim, da je poboljšanje koje je studija otkrila u predviđanju pretkliničke Alchajmerove bolesti uključivanjem podataka o mikrobiomu creva bila prilično skromna.
Dakle, iako bi analiza podataka o mikrobiomu creva mogla da dopuni postojeće metode za dijagnostiku pretkliničke Alchajmerove bolesti, ona ih još uvek ne može zameniti.
Neočekivano, ranije se smatralo da su neke od vrsta koje su povezane sa znacima pretkliničke Alchajmerove bolesti korisne za ljudsko zdravlje.
Jedna od identifikovanih je bakterija poznata kao Faecalibacterium prausnitzii (F. prausnitzii), za koju je u prethodnoj studiji utvrđeno da je češća u mikrobiomu creva ljudi bez Alchajmerove bolesti u poređenju sa onima sa bolešću.
Nejasno je zašto su mikrobi koji se smatraju potencijalno korisnim povezani sa onima sa simptomima pretkliničke Alchajmerove bolesti, za razliku od onih koji su bili kognitivno zdravi.
Jedno od objašnjenja može biti stadijum bolesti. Važno je shvatiti da neće svi koji imaju znake pretkliničke Alchajmerove bolesti razviti samu Alchajmerovu bolest. Može doći do promena u mikrobiomu creva koje se dešavaju u kasnijim stadijumima bolesti, kao što je gubitak F. prausnitzii.
Iako bi moglo biti primamljivo zaključiti da crevni mikrobi identifikovani kao povezani sa znacima pretkliničke Alchajmerove bolesti takođe doprinose razvoju bolesti, studija ne pruža nikakve dokaze o uzročno-posledičnoj vezi.
Međutim, ako se veza može uspostaviti, to otvara uzbudljivu mogućnost da budući tretmani za Alchajmerovu bolest mogu ciljati mikrobe u našim crevima.
