Grupa srpskih nevladinih organizacija i pojedinaca sa Kosova i Metohije pozvala je danas EU i zemlje Kvinte da izvrše pritisak na Vladu Kosova u cilju povlačenja specijalnih policijskih snaga i novoizabranih gradonačelnika iz opština na severu Kosova.
Oni su u javnom Apelu za mir upozorili da „represivno i agresivno delovanje Vlade Kosova i ponašanje specijalnih policijskih snaga na severu Kosova može eskalirati do nesagledivih posledica po mir i bezbednost građana, i trajno narušiti mogućnosti pomirenja i zajedničkog suživota između Albanaca i Srba na ovom prostoru“.
Potpisnici apela su ocenili da jedino EU i zemlje Kvinte mogu sačuvati mir na Kosovu i Metohiji i stvoriti uslove za primenu takozvanog evropskog sporazuma o normalizaciji odnosa Beograda i Prištine.
Zatražili su povlačenje svih specijalnih policijskih jedinica sa severa Kosova, iz opština, novoizgrađenih baza ali i sa kontrolnih punktova, navodeći da je njihovo prisustvo na tom području „u suprotnosti sa Ustavom Kosova i tačkom 9. Briselskog sporazuma iz 2013. godine“.
„Ponašanje ovih policajaca izaziva strah i nemir među lokalnim stanovništvom i predstavlja pretnju po mir, a izostanak reakcija na njihovo nelegalno razmeštanje na severu Kosova, na nasilno i protivpravno oduzetom zemljištu, poslata je pogrešna poruka da je dozvoljena militarizacija ovog prostora“, stoji u apelu.
Potpisnici su zatražili da novoizabrani gradonačelnici iz redova albanskih stranaka napuste opštinske zgrade i druge javne objekte u administrativnim centrima na severu Kosova jer „nemaju demokratski legitimitet da predstavljaju lokalne zajednice u tim sredinama“ kao i da „do novih izbora“ postojećim službenicima lokalne administracije bude omogućen neometan pristup njihovim kancelarijama.
Pozvali su i na razmeštanje jedinica Kfor i Euleks na severu Kosova „u cilju očuvanja mira do trenutka bezuslovnog povratka lokalnih Srba u policiju, što mora uključiti i jake garancije za poštovanje specifičnih nadležnosti Regionalnog policijskog direktorata – Sever koje su definisane Briselskim sporazumom a koje su derogirane odlukama Vlade Kosova s kraja 2021. godine“.
Primena člana 7. Sporazuma o normalizaciji kojim se garantuje pravo na samoupravu u srpskim zajednicama na Kosovu i formalizaciju statusa Srpske pravoslavne crkve; Formiranje Zajednice opština sa srpskom većinom u skladu sa Briselskim sporazumom iz 2013. godine i Opštim principima za formiranje Zajednice opština sa srpskom većinom iz 2015; Nakon prilagođavanja pravnog okvira radi formiranja Zajednice, organizovati demokratske izbore u opštinama na severu Kosova i stvoriti uslove za neometan i bezuslovan povratak Srba u institucije.
„Tražimo primenu odluke Ustavnog suda iz maja 2016. godine kojom se potvrđuje vlasništvo manastira Visoki Dečani nad 24 hektara zemljišta i rešavanje svih slučajeva napada na Srbe i njihovu imovinu, uključujući protivzakonitu eksproprijaciju zemljišta, nedavne incidente u kojima je korišćeno vatreno oružje od strane pripadnika bezbednosnih službi na Kosovu, kao i jačanje mera bezbednosti u srpskim sredinama na Kosovu“, navodi se u apelu.
Potpisnici su zatražili i „prestanak demonizacije srpskog naroda u javnim nastupima predsednice Kosova, predsednika Vlade Kosova i drugih visokih Vladinih zvaničnika iz redova albanske zajednice“.
„Vi koji ste priznali Kosovo obećanjem da će se izgraditi multietničko i demokratsko društvo, i koji ste godinama radili na afirmaciji njegove nezavisnosti, imate istorijsku i moralnu odgovornost prema sudbini srpskog naroda koji živi na ovim prostorima. Od vaše odlučnosti zavisi naša budućnost, od brzine vašeg delovanja zavisi očuvanje mira na Kosovu“, piše u apelu upućenom EU i zemljama Kvinte.
Dokument je potpisalo više od 150 predstavnika srpskih NVO i pojedinaca sa Kosova i Metohije, među kojima i direktor Instituta za teritorijalni ekonomski razvoj (InTER) Dragiša Mijačić, advokat Ljubomir Pantović, Milica Andrić Rakić iz NVO Nova društvena inicijativa, predsednik Srpskog nacionalnog foruma Momčilo Trajković i predsednik Građanske inicijative Srpski opstanak, Aleksandar Arsenijević.
